Page Text
________________
४८ देवानन्दमहाकाव्यम् ।
[चतुर्थः सर्गः] ललति चानुवनं चमरीचयः कनकरत्नभुवां च मरीचयः ॥७७॥ नत्वा गिरौ पथि जिनं कलिकुण्डपार्श्वभास्वन्तमम्बुधितटे करहेडपार्श्वम् । देवोऽभिनम्य न दधेऽप्रतिबद्धचाररागीव सक्तिमधिकां विषयेषु वायुः ॥ ७८॥ सङ्घ भक्त्या कृतजिनमहनं तीर्थे तत्र स्थितमतिचलनैः। खिन्नं भेजुर्जलनिधिपवनाः क्रीडायासश्रमशमपटवः ॥७९॥ उक्षार्थिनालम्भि न जन्मतोऽपि स दानतो येन विषाणिनागः। तस्मै ददे सङ्घजनेन तत्र सदानतोयेन विषाणिनार्गः ॥८॥ तीर्थान्यथैवमभिनम्य कृतप्रयाणे सङ्घ प्रतिवनगरं समयोचिताभिः। सेवाविधाभिरयमध्वनि वेद सूरिन द्वन्द्वदुःखमिह किश्चिदकिञ्चनोऽपि ॥ ८१ ॥ कृतनगरनिवेशं प्रौढशोभाभिरामं श्रमणपदमधीशः शिश्रिये हंसगौरम् ।
ध्वजपटलजटालं बिभ्रदुद्भूतिभावैरधिगतधवलिम्नः शूलपाणेरभिख्याम् ॥ ८२॥ प्रभोस्तव वचःश्रुतेर्विमलशीलधानादरॊदनङ्गविमुखा जनास्तनुभृतां वधानादराः। निशम्य वचनं कवेरपि च नात्र कादम्बरं हरन्ति रतये रहः प्रियतमाङ्गकादम्बरम् ॥८३॥
देव ! तवात्र शीलवचसि श्रुतवति सततं माऽन्यजनस्य दर्शनमिति द्रुततरगमनाः । 15 चित्रितमध्यभूषु भवनं दिनमुखसमये काश्चनकन्दरासु तरुणीरिह नयति रविः ॥ ८४ ॥ पुरि तदिह निगम्या प्रावृडित्याग्रहेणाऽऽस्थित बहुधनभाजां योगभाजां महेज्यः। नभसि नभसि रुद्धे सैन्द्रचापोत्तरीयैर्हलधरपरिधानश्यामलैरम्बुवाहैः ॥ ८ ॥ ॥ इति श्रीदेवानन्दे महाकाव्ये दिव्यप्रभापरनानि ऐड्वाराधे माघसमस्यार्थे श्रीतपापक्षीयमहोपा
ध्यायश्रीमेघविजयगणिविरचिते यमकरम्यश्चतुर्थः सर्गः सम्पूर्णः ॥
10
१'वायुः' वायुः इव अप्रतिबद्धरागचारी गुरुः विषयेषु देशेषु ४'-शीलधानादराद-विमलशीलधरणस्य आदरात् । 'विमलअधिकं सक्किं प्रीतिं न दधे पुपोष-अन्तर्णिगर्थः-लोकानामिति । शीलधानाः' इति भिन्नं पदम् । 'दरात्' भयात् । गम्यम् ।
५'कादम्बरम्' कादम्बर्याः कषायाः तेषु भवं कादम्बरम् । २"विषाणि-' येन अर्थिना 'जन्मतः' आरभ्य 'दानतः' 'स' ६-काद् अम्बरम्' प्रियतमाशरीरात् अम्बरं वसनं न हरन्ति । प्रसिद्धः 'उक्षा' वृषभः 'न' 'अलम्भि' प्राप्तः । किंभूतः उक्षा ? | 'रतये' क्रीडायै न पुनः संभोगाय । विषाणिषु गृहिषु नागः श्रेष्ठः । 'तस्म' अर्थिने 'सदानतोयेन' 'अन्यजनस्य' दर्शनं मा स्यात्-“असूर्यपश्या राजदाराः" दानाजलिजलयुक्तेन 'संघजनेन' 'विषाणिनागः' विषाणी दन्तवान् इति न्यायात् । नागः गजः 'ददें' दत्तः।
८'रविः काञ्चनस्य कन्दलाः अङकुराः यासु तासु चित्रितमध्य३ 'द्वन्द्व'-द्वन्द्वं शीतातपादि ।
| भूषु द्रुततरगमनाः तरुणीः भवनं नयति रविः।
aamannanoramanar
1 मा० च० स० श्लो. ६० तृतीय-चतुर्थपादौ । माघे 5 मा. च० स० श्लो. ६४ चतुर्थः पादः चतुर्थत्वेन । 'स्फुरति चानुवनम्' इति क्रियाभेदः। .
6 मा० च० स० श्लो० ६५ चतुर्थः पादः चतुर्थत्वेन । 2 मा० च० स० श्लो. ६१ चतुर्थः पादः चतुर्थतया ।
7 मा. च० स० श्लो०६६ चतुर्थः पादः चतुर्थत्वेन । 3 मा० च० स० श्लो०६२ चतुर्थः पादः चतुर्थतया ।
8 मा. च. स. श्लो०६७ चतुर्थः पादः चतुर्थत्वेन । माघे 4 मा० च० स० श्लो० ६३ द्वितीय-चतुर्थपादौ समस्यात्वेन, | 'काञ्चनकं दरासु' इति पदविभागः । केवलम् पदच्छेदभेदः ।
9 मा० च० स० श्लो०६८ चतुर्थः पादः चतुर्थत्वेन ।
| SR No. | 002517 |
| Book Title | Devananda Mahakavya |
| Original Sutra Author | Meghvijay |
| Author | Bechardas Doshi |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 112 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 8 MB |