________________
त्रयोदशं परिशिष्टम्
ऋजुपदपद्धतिरचनां, बालशिरः शेखरोऽप्यहं कुर्वे । यस्याः प्रसादवशतः श्रुतदेवी साऽस्तु मे वरदा ॥ ७ ॥ श्रीमलयगिरिप्रभवो यां कर्त्तुमुपाक्रमन्त मतिमन्तः । सा कल्पशास्त्रटीका, मयाऽनुसन्धीयतेऽल्पधिया ॥ ८ ॥
१५६
इह श्रीमदावश्यकादिसिद्धान्तप्रतिबद्ध निर्युक्तिशास्त्रसंसूत्रणसूत्रधारः परोपकारकरणैकदीक्षादीक्षितः सुगृहीतनामधेयः श्रीभद्रबाहुस्वामी सकर्णकर्णपुटपीयमानपीयूषायमाणललितपदकलितपेशलालापकं साधु-साध्वीगतकल्प्या-ऽकल्प्यपदार्थसार्थविधि प्रतिषेधप्ररूपकं यथायोगमुत्सर्गा ऽपवादपदपदवी सूत्रकवचनरचनागर्भं परस्परमनुस्यूताभिसम्बन्धबन्धुरपूर्वापरसूत्रसन्दर्भ प्रत्याख्यानाख्यनवमपूर्वान्तर्गताऽऽचार नाम कतृतीयवस्तुरहस्यनिष्यन्दकल्पं कल्पनामधेयमध्ययनं निर्युक्तियुक्तं निर्यूढवान् । अस्य च स्वल्पग्रन्थमहार्थतया प्रतिसमयमपसर्पदवसर्पिणीपरिणतिपरिहीयमानमति मेधा धारणादिगुणग्रामाणामैदंयुगीनसाधूनां दुरवबोधतया च सकलत्रिलोकीसुभगङ्करणक्षमाश्रमणनामधेयाभिधेयैः श्री सङ्घदासगणि पूज्यैः प्रतिपदप्रकटितसर्वज्ञाज्ञाविराधनासमुद्भूतप्रभूतप्रत्यपायजालं निपुणचरण-करणपरिपालनोपायगोचरविचारवाचालं सर्वथादूषणकरणेनाप्यदूष्यं भाष्यं विरचयाच्च । इदमप्यतिगम्भीरतया मन्दमेधसां दुरवगममवगम्य यद्यप्यनुपकृतपरोपकृतिकृता चूर्णिकृता चूर्णि सूत्रिता तथापि सा निबिडजडिमजम्बालजालजटालानामस्मादृशां जन्तूनां न तथाविधमवबोधनिबन्धनमुपजायत इति परिभाव्य शब्दानुशासनादिविश्वविद्यामयज्योतिःपुञ्जपरमाणुघटितमूर्त्तिभिः श्री मलयगिरिमुनीन्द्रर्षिपादैर्विवरणकरणमुपचक्रमे । तदपि कुतोऽपि हेतोरिदानीं परिपूर्ण नावलोक्यत इति परिभाव्य मन्दमतिमौलिमणिनाऽपि मया गुरूपदेशं निश्रीकृत्य श्रीमलयगिरिविरचित विवरणादू विवरीतुमारभ्यते । विभागः ९ पत्रम् १७७-७८
[२] वृत्तिप्रान्तगता वृत्तिकृतः श्रीक्षेमकीर्त्तः प्रशस्तिः ]
सौवर्णा विविधार्थरत्नकलिता एते षडुद्देशकाः,
श्री कल्पेऽर्थनिधौ मताः सुकलशा दौर्गत्यदुःखापहे । दृष्ट्वा चूर्णि सुबीजकाक्षरततिं कुश्याऽथ गुर्वाज्ञया,
खानं खानममी मया ख- परयोरर्थे स्फुटार्थीकृताः ॥ १ ॥
श्री कल्पसूत्रममृतं विबुधोपयोगयोग्यं जरा-मरणदारुणदुःखहारि । येनोद्धृतं मतिमथा मथिताच्छ्रुतान्धेः, श्रीभद्रबाहुगुरवे प्रणतोऽस्मि तस्मै ॥ २ ॥ येनेदं कल्पसूत्रं कमलमुकुलवत् कोमलं मञ्जुलाभिगोभिर्दोषापहाभिः स्फुटविषयविभागस्य सन्दर्शिकाभिः ।
उत्फुल्लोद्देशपत्रं सुरसपरिमलोद्वारसारं वितेने,
तं निःसम्बन्धबन्धुं नुत मुनिमधुपाः ! भास्करं भाष्यकारम् ॥ ३ ॥ श्री कल्पाध्ययनेऽस्मिन्न तिगम्भीरार्थ भाष्य परिकलिते । विषमपदविवरणकृते, श्रीन्चूर्णिकृते नमः कृतिने ॥ ४ ॥
श्रुतदेवताप्रसादादिदमध्ययनं विवृण्वता कुशलम् । यदवापि मया तेन प्राप्नुयां बोधिमहममलाम् ॥ ५ ॥ गम-नयगभीरनीरश्वित्रोत्सर्गा ऽपवादवादोर्भिः । युक्ति शतरनरम्यो, जैनागमजल निधिर्जयति ॥ ६ ॥ श्री जैनशासननभस्तलतिग्मरश्मिः, श्रीसद्मचान्द्र कुलपद्मविकाशकारी ।
Jain Education International
स्वज्योतिरात दिगम्बर डम्बरोऽभूत्, श्रीमान् धनेश्वरगुरुः प्रथितः पृथिव्याम् ॥ ७ ॥ श्रीमच्चैत्र पुरैकमण्डनमहावीर प्रतिष्ठाकृतस्तस्माच्चैत्रपुर प्रबोधतरणेः श्रीचैत्रगच्छोऽजनि । तत्र श्रीभुवनेन्द्रसूरिगुरुर्भूभूषणं भासुरज्योतिः सद्गुणरत्न रोहणगिरिः कालक्रमेणाभवत् ॥ ८ ॥ तत्पादाम्बुजमण्डनं समभवत् पक्षद्वयीशुद्धिमान्, नीर-क्षीरसदृक्ष दूषण- गुणत्याग - ग्रह कत्रतः । कालुष्यं च जडोद्भवं परिहरन् दूरेण सन्मानसस्थायी राजमरालवद् गणिवरः श्रीदेवभद्रप्रभुः ॥ ९ ॥
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org