Page Text
________________
१६८२
सनिर्युक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [ कल्प ० प्रकृते सूत्रम् २०
सर्वाङ्गीणं प्रावृता गच्छन्ति । एतेषु कारणेषु कृत्स्नस्योपधेः प्रावरणं कर्तव्यम् ॥ ६३७१ ॥ तथानिरुवer लिंगभेदे, गुरुगा कप्पति तु कारणजाए । गेलण्ण लोय रोगे, सरीरवेतावडितमादी ।। ६३७२ ॥ निरुपहतो नाम-नीरोगस्तस्य लिङ्गभेदं कुर्वतश्चतुर्गुरुकाः । अथवा निरुपहतं नाम-यथाB जातलिङ्ग तस्य भेदे चतुर्गुरु ॥ तस्य च लिङ्गभेदस्येमे भेदाः
खंधे दुवार संजति, गरुलसे य पट्ट लिंगदुवे |
लहुगो लहुगो लहुगा, तिसु चउगुरु दोसु मूलं तु ॥ ६३७३ ॥ स्कन्धे कल्पं करोति मासलघु । शीर्षद्वारिकां करोति मासलघु । संयतीप्रावरणं करोति चतुर्लघु । गरुडपाक्षिकं प्रावृणोति, अर्धसकृतं करोति, कटीपट्टकं बध्नाति, एतेषु त्रिष्वपि 10 चतुर्गुरु । गृहस्थलिङ्गं परलिङ्गं वा करोति द्वयोरपि मूलम् || ६३७३ ||
द्वितीयपदे तु – कारणजाते लिङ्गभेदोऽपि कर्तुं कल्पते । कुत्र ? इत्याह — ग्लानत्वं कस्यापि विद्यते तस्योद्वर्त्तनमुपवेशनमुत्थापनं वा कुर्वन् कटी पट्टकं बध्नीयात् । लोचं वाऽन्यस्य साधोः कुर्वाणः कटीपट्टकं बध्नाति । " रोगि" त्ति कस्यापि रोगिणोऽसि लम्बन्ते द्वौ भ्रातरौ वा शूनौ स कटपट्टकं बध्नीयात् । "सरीरवेयावडियं" ति मृतसंयतशरीरस्य वैयावृत्यं -नीहरणं 15कुर्वन्, आदिग्रहणात् प्रतिश्रयं प्रमार्जयन् अलाबूनि वा विहायसि लम्बमानः कटीपट्टकं बध्नीयात् ॥ ६३७२ ॥ गृहिलिङ्गा - ऽन्यलिङ्गयोरयमपवादः -
स्वपक्षप्रान्ते आगाढे अशिवेऽन्यलिङ्गं कृत्वा तत्रैव कालक्षेपं कुर्वन्ति, अन्यत्र वा 20 गच्छन्ति । एवं 'राजद्विष्टे' राज्ञि साधूनामुपरि द्वेषमापन्ने, 'वादिद्विष्टे वा' वादपराजिते क्वापि वादिनि व्यपरोपणादिकं कर्तुकामे, एवंविधे आगाढे कारणेऽन्यलिङ्गम् उपलक्षणत्वाद् हिलिङ्गं वा कृत्वा कालक्षेपो वा गमनं वा विधेयम् ॥ ६३७४ ॥
गतमाचेलक्यद्वारम् । अथौदेशिकद्वार माह
25
असिवे ओमोरिए, राहुडे व वादिदुट्ठे वा ।
आगाढ अनलिंगं, कालक्खेवो व गमणं वा ॥ ६३७४ ॥
Jain Education International
आहा अधे य कम्मे, आयाहम्मे य अत्तकम्मे य । [पि.नि. १२९] तं पुण आहाकम्मं, कप्पति ण व कप्पती कस्स ।। ६३७५ ॥
१ इह पूर्वार्द्ध पश्चार्द्धपदानां यथासङ्ख्यं योजना कार्या । तद्यथा - स्कन्धे चतुष्पलं मुत्कलं वा कल्पं करोति लघुको मासः । शीर्षद्वारिकां कल्पेन शिरःस्थगनरूपां करोति लघुक एव मासः । संयतीवदुभावपि बाहू आच्छाद्य प्रावृणोति चतुर्लघुकाः । गरुडपाक्षिकम् एकत उभयतो वा स्कन्धोपरि कल्पाञ्चालानामारोपणरूपं प्रावृणोति, अर्धासकृतम् - उत्तरासङ्गलक्षणं करोति, कटीपट्टकं वध्नाति एतेषु त्रिष्वपि प्रत्येकं चतुर्गुरु । गृहस्थलिङ्गं परलिङ्गं वा करोति द्वयोरपि मूलम् ॥ ६३७३ ॥
अथात्रैव द्वितीयपदमाह - "कप्पर उ कारणजाए" इत्यादि अर्द्धव्याख्यातप्राक्तनगाथायाः शेषम् । द्वितीयपदे तु कारणजाते कां० ॥
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002515 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 06 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 424 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 20 MB |