________________
१६५६ सनियुक्ति-लघुभाष्य-वृत्तिके वृहत्कल्पसूत्रे [ क्षिप्त प्रकृते सूत्रम् १५-१७
संवरियमसंवरिया, उवालभंते णिसिं वसभा ॥ ६२७४ ॥ यदि पुनर्विद्याद्यभियोजिता तदभिमुखं गच्छन्ती निरुध्यमाना ग्लाना भवति ततः "से" 'तस्याः' साळ्याश्चिकित्सां 'संवृताः' केनाप्यलक्ष्यमाणाः कुर्वन्ति । तथा 'असंवृताः' येन विद्याद्यभियोजितं तस्य प्रत्यक्षीभूता वृषभाः 'निशि' रात्रौ तं उपालभन्ते भेषयन्ति पिट्टयन्ति 5 च तावद् यावद् असौ तां मुश्चतीति ॥ ६२७४ ॥ "खमए महुर" ति अस्य व्याख्यानमाह--
थूभमह सड्डिसमणी, बोहिय हरणं तु णिवसुताऽऽतावे ।
मज्झेण य अकंदे, कयम्मि जुद्धेण मोएति ॥ ६२७५ ॥ .महरानयरीए थूभो देवनिम्मितो । तस्स महिमानिमित्तं सड्डीतो समंणीहिं समं निग्गयातो। रायपुत्तो य तत्थ अदूरे आयावंतो चिट्ठइ । ताओ सड्डी-समणीओ बोहिएहिं गहियाओ तेणं. 10 तेणं आणियाओ । ताहिं तं साहुं दट्टणं अकंदो कओ । तओ रायपुत्तेण साहुणा जुद्धं दाऊण मोइयाओ।
अक्षरगमनिका त्वियम् - स्तूपस्य 'महे' महोत्सवे श्राद्धिकाः श्रमणीभिः सह निर्गताः । तासां 'बोधिकैः' चौरैर्हरणम् । नृपसुतश्च तत्रादूरे आतापयति । बोधिकैश्च तास्तस्य मध्येन नीयन्ते । ताभिश्च तं दृष्ट्वाऽऽक्रन्दे कृते स युद्धेन तेभ्यस्ता मोचयति ॥ ६२७५ ॥ 15 उक्तो मानुषिक उपसर्गः । सम्प्रति तैरश्चमाह
गामेणाऽऽरण्णेण व, अभिभूतं संजतिं तु तिरिगेणं ।
थद्धं पकंपियं वा, रक्खेज्ज अरक्खणे गुरुगा ॥ ६२७६ ॥ ग्राम्येणाऽऽरण्येन वा तिरश्चाऽभिभूतां संयती यदि वा 'स्तब्धां' तद्भयात् स्तम्भीभूतां 'प्रकम्पितां वा' तद्भयप्रकम्पमानशरीरां रक्षेत् । यदि पुनर्न रक्षति सत्यपि बले ततोऽरक्षणे 20प्रायश्चित्तं 'गुरुकाः' चत्वारो गुरुका मासाः ॥ ६२७६ ॥ सूत्रम्
साहिगरणं निग्गंथिं निग्गंथे गिण्हमाणे वा २
नातिकमा १५॥ अस्य सूत्रस्य सम्बन्धमाह
अभिभवमाणो समणिं, परिग्गहो वा से वारिते कलहो ।
किंवा सति सत्तीए, होइ सपक्खे उविक्खाए ॥ ६२७७ ॥ 'श्रमणी' साध्वीमभिभवन् गृहस्थो यदि वा "से" 'तस्य' गृहस्थस्य 'परिग्रहः' परिजनः, स चाऽभिभवन् वारितः कलहं श्रमण्या साद्धं कुर्यात् ततो य उपशामनालब्धिमान् साधुस्तेन कलह उपशमयितव्यः, न पुनरुपेक्षा विधेया । कुतः ? इत्याह-किं वा सत्यां शक्तौ 'स्वपक्षे' 30 स्वपक्षस्योपेक्षया ? नैव किञ्चिदिति भावः । केवलं स्वशक्तिनैफल्यमुपेक्षानिमितप्रायश्चित्तापत्तिश्च भवति, तस्मादवश्यं खशक्तिः परिस्फोरणीया । एतत्प्रदर्शनार्थमधिकृतसूत्रमारभ्यते ॥६२७७॥ १° पूर्वसूत्रोक्तनीत्या उपसर्गयन् गृह कां० ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org