________________
भाष्यगाथा: ६०७६-८४] षष्ठ उद्देशः। .
१६०७ किं छागलेण जंपह, किं मं होप्पेह एवजाणंता।
बहुएहिं को विरोहो, सलभेहि व नागपोतस्स ॥ ६०७९ ॥ किमेवं छागलेन न्यायेन जल्पथ ?, बोत्कटवन्मूर्खतया किमेवमेव प्रलपथ ? इत्यर्थः । किं वा मामेवमजानन्तोऽपि "होप्पेह" गले धृत्वा प्रेरयथ ? । अथवा ममापि बहुभिः सह को विरोधः ? शलभैरिव नागपोतस्येति ॥ ६०७९ ॥ अथ घोटकमुखीद्वारमाह
भणइ य दिट्ठ नियत्ते, आलोएँ आमं ति घोडगमुहीओ।... माणुस सव्वे एगे, सव्वे बाहिं पवयणस्स ॥ ६०८०॥ मासो लहुओ गुरुओ, चउरो मासा हवंति लहु-गुरुगा।
छम्मासा लहु-गुरुगा, छेओ मूलं तह दुगं च ॥६०८१॥ एकः साधुर्विचारभूमौ गत उद्यानोद्देशे वडवाश्चरन्तीरवलोक्य प्रतिश्रयमागतः साधूनां 10 विसितमुखः कथयति-शृणुत आर्याः ! अद्य मया यादृशमाश्चर्य दृष्टम् ; साधवः पृच्छन्तिकीदृशम् ?; स प्राह-घोटकमुख्यः स्त्रियो दृष्टाः; एवं भणतो मासलघु । ते साधव ऋजुखभावाश्चिन्तयन्ति यथा-घोटकाकारमुखा मनुष्यस्त्रियोऽनेन दृष्टा इति; ततस्ते पृच्छन्ति-कुत्र तास्त्वया दृष्टाः ?; स प्राह-उद्याने; एवं ब्रुवतो मासगुरु । साधवः 'द्रष्टव्यास्ताः' इत्यभिप्रायेण व्रजन्ति तदानीं कथयतश्चतुर्लघु । दृष्टासु वडवासु चतुर्गुरु । प्रतिनिवृत्तेषु साधुषु षड्-15 लघु । गुरूणामालोचिते षड्गुरु । ततो गुरुभिः पृष्टो यदि भणति-आमम् , घोटकमुख्य एवैताः, यतो घोटकवद दीर्घमधोमुखं च मुखं वडवानां भवतीति; एवं ब्रवीति तदा छेदः । ततः साधुभिर्भणितः-कथं ताः स्त्रिय उच्यन्ते !; इतरः प्राह-यदि न स्त्रियस्तर्हि किं मनुष्याः; एवं ब्रुवाणस्य मूलम् । 'सर्वे यूयमेकत्र मिलिताः, अहं पुनरेक एव' एवं भणतोऽनवस्थाप्यम् । 'सर्वेऽपि प्रवचनस्य बाह्याः' इति भणतः पाराञ्चिकम् ॥ ६०८० ॥ ६०८१ ॥ अथान्त्यं प्रायश्चित्तत्रयं प्रकारान्तरेणाह
सम्वेगत्था मूलं, अहगं इकल्लगो य अणवहो ।
सव्वे बहिभावा पवयणस्स वयमाणे चरिमं तु ॥ ६०८२ ॥ _ 'यूयं सर्वेऽप्येकत्र मिलिताः' इति भणतो मूलमेव । 'अहमेककः किं करोमि ! इति भण. तोऽनवस्थाप्यम् । 'सर्वेऽपि यूयं प्रवचनस्य बाह्याः' इति वदति पाराश्चिकम् ॥ ६०८२ ॥ 25 इदमेवान्त्यपदं व्याख्याति
किं छागलेण जंपह, किं मं हंफेह एवऽजाणंता।
बहुएहिं को विरोहो, सलभेहि व नागपोयस्स ॥ ६०८३ ॥ गतार्थी ॥ ६०८३ ॥ अथावश्यङ्गमनद्वारमाह
गच्छसि ण ताव गच्छं, किं खुण जासि त्ति पुच्छितो भणति । 0
वेला ण ताव जायति, परलोगं वा वि मोक्खं वा ॥ ६०८४ ॥ कोऽपि साधुः केनापि साधुना पृष्टः-आर्य ! गच्छसि भिक्षाचर्याम् ?; स प्राह-अवश्यं १ होप्फेह ताभा० ॥ २ होप्पेह का० ॥
20
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org