________________
भाष्यगाथाः ४९२४-३१] चतुर्थ उद्देशः ।
१३१९ स्त्रीसहितः समागच्छति स चानुकूलैर्वचोभिरिणीयः, वार्यमाणश्च ब्रूयात्-'एषा मे भगिनी संरक्षणीया, साधूनां समीपे चाशनीया' इति च्छद्मना भणित्वा स्थितोऽसौ, रात्रौ च प्रारब्धस्तां प्रतिसेवितुं ततः साधुभिर्वक्तव्यः- अरे निर्लज्ज ! किमस्मानत्र स्थितान् न पश्यसि यदेवमकार्य करोषि ?; एवमुक्त्वा निष्काशनं तस्य कर्तव्यम् ॥ ४९२६ ॥
अथासौ निष्काश्यमानो रुण्येद् रुष्टश्च 'कर्मभिः' कषायमोहनीयादिभिः 'आवृतः' । आच्छादितः साधूनामुपरि शत्रुरिव रोषेण "थरथरंतो" ति भृशं कम्पमानः प्रहारं दातुमुत्थितः वाग्योगेन च 'भिण्डिकाः' त्राडीमहता शब्देन मुञ्चति, यथा-"भे" युष्माकमेकैकं निपातयामि ॥ ४९२७ ॥ __ एवं तस्मिन् विरुद्ध सञ्जाते तस्या वसतेः साधुभिर्निर्गमनं 'तथैव' कर्तव्यं यथा पूर्व वेश्यास्त्रियामुक्तं यदि बहिर्निर्दोषम् । अथ सदोषं ततः 'अनिर्गमे अनिर्गच्छतामियं यतना--10 खाध्यायो महता शब्देन क्रियते ध्यानं वा ध्यायते । यस्य स्वाध्याये ध्याने वा लब्धिर्न भवति सः 'आवरण' कर्णयोः स्थगनं विदधाति 'शब्दकरणं वा' महता शब्देन बोलो विधीयते ॥ ४९२८ ॥ एवमपि यतमानस्य कस्यापि तत् प्रतिसेवनं दृष्ट्वा कर्मोदयो भवेत् । कथम् ? इति चेद् उच्यते
वडपादव उम्मूलण, तिक्खम्मि व विजलम्मि वच्चंतो । [नि. ५७६-८७] 15 कुणमाणो वि पयत्तं, अवसो जह पावती पडणं ॥ ४९२९ ॥ तह समणसुविहिताणं, सव्वपयत्तेण वी जताणं ।
कम्मोदयपच्चइया, विराधणा कासति हवेजा ॥ ४९३०॥ यथा वटपादपस्यानेकमूलप्रतिबद्धस्यापि गिरिनदीसलिलवेगेनोन्मूलनं भवति, -4 “तिक्खम्मि व" ति विभक्तिव्यत्ययाद् » यथा वा तीक्ष्णेन नदीपूरेण कृतप्रयत्नोऽपि पुरुषो हियते, 20 'विजले वा' कर्दमाकुले वा व्रजन् प्रयत्नं कुर्वाणोऽप्यवशः पतनं यथा प्राप्नोति, तथा श्रमणसुविहितानां सर्वप्रयत्नेनापि निर्विकृतिकविधान-वाचनाप्रदानादिना यतमानानां स वैसतिदोषेणानाचारदर्शनाद् मोहोदयः सञ्जायते । ततश्च » 'कर्मोदयप्रत्ययिका' १ वेदमोहनीयकर्मोंदयहेतुका » कस्यचिदनगारस्य चारित्रविराधना भवेत् ॥ ४९२९ ।। ४९३० ॥ एवमसावुदीर्णमोहो धृतिदुर्बलस्तमुदयमधिसोढुमशक्तो हस्तकर्म करोति तत्र प्रायश्चित्तमाह
पढमाएँ पोरिसीए, बितिया ततियाएँ तह चउत्थीए ।
मूलं छेदो छम्मासमेव चत्तारि या गुरुगा ॥ ४९३१ ॥ प्रथमायां पौरुण्यां हस्तकर्म करोति मूलम् , द्वितीयायां छेदः, तृतीयायां षण्मासा गुरवः, १स्य विधेयम् ॥ ४९२६ ॥ अ° का० ॥ २ °नस्यापि तत् प्रतिसेवनं दृष्ट्रा कस्यापि 1.। "एवं पि जयंतस्स कस्सति कम्मोदतो होजा । कहं ?-वडपादव० गाहाद्वयम्" इति
व ॥ ३ एतच्चिहान्तर्गतः पाठः कां० एव वर्त्तते ॥ ४ - एतदन्तर्गतः पाठः भा० कां. नास्ति ॥ ५ » एतदन्तर्गतः पाठः कां० एव वर्तते ॥ ६ कस्यापि चारि भा० कां० ॥ ७ मोहोद्भवानन्तरं प्रथ को० ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
. www.jainelibrary.org