Page Text
________________
९२६
5.
सनिर्युक्ति-लघुभाय-वृत्तिके बृहत्करूपसूत्रे [ उपाश्रय प्रकृते सूत्रम् १
ater विमुको, उवस्सओ एरिसो होइ ।। ३२९७ ॥
'वलयानि ' कटपल्यादीनि 'कोष्ठागाराणि च' सुप्रतीतानि यत्र भवन्ति, अधस्ताच्च तत्र भूमिर्भवति ' रमणीया' बीजाद्यभावेन प्रशस्या, ईदृश उपाश्रयो वीजैर्विप्रमुक्तो भवति ॥ ३२९७॥ इदमेव व्याख्यानयति
कडपला सण्णा, तणपल्लाणं च देसितो वलया । णिप्परिसाडिमभुजंतगा य कयभूमिकम्मंता ।। ३२९८ ॥
'देशीतः ' देशी भाषामाश्रित्य कटपल्यानां तृणपल्यानां च वलयानीति संज्ञा । 4 तेषां मालेषु बद्धेषु धान्यानि क्रियन्ते । तानि च यत्र 'निः परिशाटीनि' परिशाटिरहितानि, 'अभुज्यमानानि' अव्यापार्यमाणानि, तथा कृतं भूमिकर्म - छगणलेपनादिकम् अन्तेषु - प्रान्तप्रदेशे - 10 येषां तानि कृतभूमिकर्मान्तौनि, अधस्ताच्च भूमिका वीजादिविप्रमुक्ता, ईदृशे प्रतिश्रये वस्तुं कल्पते ॥ ३२९८ ॥ अथ कोष्ठागाराणि व्याचष्टे
चाउरसालघरेसु व, जत्थोव्वर - कोट्टएस धण्णाई । निच्च इतमभोगा, तेसु निवासं न वारेइ ।। ३२९९ ॥
अथवा चतुःशालादिगृहेषु यत्रोपाश्रयेऽपवरकेषु वा इष्टकादिमयेषु कोष्ठकेषु वा मृत्तिकाम15 येषु धान्यानि 'नित्यस्थगितानि' सदापिहितानि 'अभोग्यानि' परिभोगरहितानि तिष्ठन्ति तत्र ये शेषा अपवरका ः कोष्ठका वा तेषु निवासं न वारयति ॥ ३२९९ ॥
पुनस्तर्हि वस्तुं न कल्पते ? इत्याह
-
साहिं वीहीहिं, तिल - कुलत्थेहिं विप्पकिष्णेहिं ।
20
आदिणे वितिकिणे, अहलंद ण कप्पती वासो ॥ ३३०० ॥ शालिभिर्त्रीहिभिस्तिलैः कुलत्थैः उपलक्षणत्वाद् मुद्ग- माषादिभिश्च विप्रकीर्णैराकीर्णैर्व्यतिकीर्णैः उपलक्षणत्वाद् विकीर्णैश्च सङ्कुले उपाश्रये निर्ग्रन्थानां निर्ग्रन्थीनां च यथालन्दमपि कालं न कल्पते वासः । एषा श्रीभद्रबाहुस्वामिकता गाथा । अनया सूत्रपदानि संगृहीतानि - आकीर्णग्रहणेन च उत्क्षिप्तपदं विकीर्णग्रहणे तु विक्षिप्तपदं गृहीतं मन्तव्यम् ॥ ३३०० ॥
१ भूमिरतिरमणीया बीजादिविप्रमुक्ता । ईदृश भा० ॥
२ देशविशेषमा भा० ॥
३ "कडपल त्ति वा धण्णसाल त्ति वा तणपल त्ति वा वलय त्ति वा एगडं, तेसिं माला बद्धा, तेसु धन्नाणि कीरंति” इति चूर्णौ विशेषचूर्णो च ॥ ४ एतदन्तर्गतः पाठः भा० नास्ति ॥ ५ न्तानि, ईशान वलयानि यत्र मालोपरि भवन्ति, अधस्ता भा० ॥
६ “उब्बरओ त्ति वा कोद्रुगो त्ति वा एगहूं” विशेषचून ॥
Jain Education International
७ साली हिं० गाहा पुरातना ॥ एतीसे विभायागाद्दाओ तिनि - सालीहि व० गाहा कण्या ॥ ओखिन्न० गाह्रा कण्ठ्या || तिविहं च० गाहा कण्ठ्या ॥” इति विशेषचूर्णो ॥
८ 'विप्रकीर्णैः' इतस्ततो विक्षितैः 'आकीर्णे' एकजातीयैधान्यैरभिव्याप्ते 'व्यतिकीर्णे' तैरेवाने कजातीयैः सङ्घले भा० ॥
९ था ॥ ३३०० ॥ अथैनामेव भाष्यकारी व्याख्यानयति-तत्र परः प्राह । भा० ॥
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002513 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 444 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 24 MB |