________________
१६६
सानयुक्ति माप्यवृत्तिक बृहत्कल्पसूत्र
[ अनुयोगाधिकारः
विशिष्टतिथ्यभावे वलिकरणाय समागतास्तेऽपि हर्तुकामा द्रष्टव्याः । तेऽपि यदि ब्रूयुःच्छत वयं बलिं करिष्यामः, तदा गाथा वक्तव्या
पुः - निर्ग
नवि लोणं लोणिजइ, न वि तुप्पिज्जइ घयं व तेलं वा । किह नाम लोगडंभग !, वट्टम्मि टविज्जए वट्टो ? || अन्नं भंडेहि वर्ण, वणकुट्टग ! जत्थ ते वहइ चंचू । भंगुरणग्गाहत!, इमे हु खदिरा बइरसारा ||
ततो जानते 'वयं प्रत्यभिज्ञाताः' इति । अथवा वक्तव्यम् - येषामेतदुपकरणं ते भैक्षस्थानयनाय गताः, वयं तु 'अन्यभाण्डकम् ' अन्येषामुपकरणं न स्पृशामः । ततो यदि न तिष्ठन्ति ततो भूयो भणति - शृणुत, अस्माभिर्वारिता यूयं न तिष्ठथ ततो यदत्र नश्यति तद् युष्माकमु10 परि; एवमुक्ते ते तिष्ठन्ति ॥ ५६८ ॥
5
कारणें सपाहुंडि ठिया, बासे वि करेंति एगमायोगं ।
नाविय दिट्ठा वा, भैणाइ जा सारवेमुत्रहिं ॥ ५६९ ॥
कारणे सप्राभृतिकायां वसतौ स्थिता वर्षाखपि समस्तस्यापि भाण्डकस्यैकमायोगं कुर्वन्ति ततो न किञ्चित् पलायते । तत्र ये कैतवेन वलिकारकाः समागच्छन्ति तेषु यतनाविधिरुक्तः । 15 सम्प्रति स्वाभाविकेप्वाह - "सन्नाविय" इत्यादि । ये शय्यातरेणान्येन वा बलिकाराः संज्ञापिता दृष्टा वा स्वयमन्यदाऽपि बलिं कुर्वाणास्तान् प्रति भणति वसतिपालः - तावत् प्रती - क्षध्वं यावदुपधिं सारयामि; एवमुक्ते ते प्रतीक्षते ॥ ५६९ ॥
उच्चरए कोणे वा, काऊण भणाति मा हु लेवाडे ।
बहु पेण सारविए, तहेव जं नासती तुज्झं ॥ ५७० ।।
20
ततो वसतिपालो यदि कश्चिदस्त्यपवरकस्तत्र तदुपकरणं प्रक्षिपति, अथ नास्त्यपवरकतत एकस्मिन् कोणे सर्वमुपकरणं स्थलीकरोति भणति च - शनैर्बलिविधानं कुरुत, मा उपकरणं कूरसिक्थैः खरण्टयत । अथ ते वहवोऽगारा उन्मत्तकाः सहसैव प्रेर्य प्रविष्टा नैव सार्यमाणमुपधिं प्रतीक्षन्ते ततस्तथैव वक्तव्यं यथोक्तं प्राक्, यथा--यदत्र नश्यति तद् युप्मा - कमुपरीति ॥ ५७० ॥ धर्मकथाद्वारे यतनामाह -
नत्थि कहाली मे, पुव्यं दिट्ठे व वेति गेलण्णं । दाणादि असंकाण व, आउज्जंतो परिकहेइ ।। ५७१ ॥
यदि ते कैतवेन स्वभावेन वा समागत्य धर्मकथामा पृच्छन्ति तदा वक्तव्यम् - नास्ति मे कथालब्धिः । अथ धर्मं कथयन् स पूर्वं दृष्टः ततो वदति - 'ग्लानत्वं' शिरो मे दुःखयति गलको वेति । अथ ते धर्मकथाप्रष्टारो दानश्राद्धा आदिशब्दादभिगमसम्यत्तत्वादयश्च सम्यग्ज्ञाता 30 वर्त्तन्ते ततस्तेषां दानादिश्रावकाणाम् 'अशङ्कानां शङ्काया अविषयाणां द्वारमूले स्थित्वा
25
१ 'हुडियाए वासा वि ता० विना ॥ २ साभाविय ता० ॥ ३ भणति जा ता० ॥ ४] ओवर ता• ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org