Page Text
________________
परि
पूणक
दृष्टान्तः
हंसष्टान्तः
महिष
स्ष्टान्तः
मेष -
शन्तः
१०४
सनिर्युक्ति-भाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे . [ अनुयोगाधिकारः
नम्' अतिशयेन धनं तद् 'द्रवमपि' पानीयमपि, आस्तामन्यदित्यपिशब्दार्थः, न श्रवति, तादृशस्याव्यवच्छित्तिकारित्वाद् दातव्यम् || अधुना परिपूर्णकदृष्टान्तः
परिपूर्णगं पिव गुणा, गलंति दोसा य चिट्ठति ॥ ३४५ ॥
परिपूर्णको नाम येन घृतपूर्णयोग्यं पानं गाल्यते, तत्र सारो गलति कल्मषं तिष्ठति, एवं b यस्य गुणा गलन्ति दोषास्तिष्ठन्ति स परिपूणकसमानः, तस्मिन्न कथनीयम्, शैलसमानोक्तदोषप्रसङ्गात् ॥ ३४५ ॥
आह किं भट्टारकवचनेऽपि दोषाः सन्ति येनोच्यते ' दोषास्तिष्ठन्ति' इति ? तत्राह - सव्वन्नुप्पामन्ना, दोसा उ न हुंति जिणमये के वि । जं अणुवउत्तकहणं, अपत्तमासज्ज व हेवंति || ३४६ ॥
10 सर्वज्ञप्रामाण्यान्न केचिद् जिनमते दोषा विद्यन्ते । उक्तञ्च–
वीतरागा हि सर्वज्ञाः, न मिथ्या ब्रुवते वचः ।
यस्मात् तस्माद् वचस्तेषां, तथ्यं भूतार्थदर्शनम् ॥
केवलं यद् अनुपयुक्तस्याचार्यस्य कथनम् अथवा परः श्रोता अपात्रं तद् आसाद्य गुणा अपि सर्पमुखे प्रविष्टं दुग्धमिव दोषीभवन्ति ॥ ३४६ ॥ सम्प्रति हंसदृष्टान्तभावनामाहअंतणेण जीहाइ कूइया होई खीरमुदगम्मि |
15
हंसो मोत्तूण जलं, आपियर पयं तह सुसीसो || ३४७॥
परिपूणकप्रतिपक्षो हंसः । तथाहि - हंसस्य जिह्वां अम्ला, ततो जिह्वाया अम्लत्वेन तत्सम्पर्कतः क्षीरमुदके कूचिका भवन्ति, ततो जलं मुक्त्वा यत् 'पयः' क्षीरं कूचिकाभूतं तद् आपिबति । एवं यो गुणान् गृह्णाति दोषान् त्यजति तस्य हंससमानस्य दातव्यम् ॥३४७॥ महिषदृष्टान्तमाह---
20
यथा महिषस्तृषापीडितः पानीयं पास्यामीति बुद्ध्या कञ्चिद् हृदमवतीर्णः । स प्रथममेव प्रविष्टः सन् सर्वमुदकं लोलयति - कलुषयति तावद् यावत् कर्दमीभवति । तच्च तथाकर्दमी - 25 भूतं नात्मना पिबति नापि यूथं पिवति । एवं यः शिष्यः प्रारब्धे व्याख्याने विग्रहेण - यथा अमुको भिक्षायां न गच्छति अमुक एतादृशस्तादृश इति विकथाभिर्नानाप्रकाराभिः यदि वा ‘अथकपृच्छाभिः' अप्रस्तावपृच्छाभिराचार्यं तथा परिश्रमयति यथा न तस्य कथयति नाप्यन्यस्य गणस्य स एष कुशिप्यस्तस्मै न कथनीयम् ॥ ३४८ ॥
यस्तु महिषसदृशप्रतिपक्षों मेषसदृशस्तस्मै कथनीयम् । तथा चाह
30
सयमवि न पियइ महिसो, न य जूह पिर्वैह लोलियं उदयं । विग्गह-विकहाहिं तहा, अथकपुच्छाहि ये कुसीसो ॥ ३४८ ॥
Jain Education International
अवि गोपयमिवि पिवे, सुढिओ तणुयत्तणेण तुंडस्स । न करेइ कलस तोयं, मेसो एवं सुसीसो वि ॥ ३४९ ॥
१ हवेज्जा ता० ॥ २ जिन्भाए कृतिगा ता० ॥ ३ आतियंति पयं तह सुसिस्सो ता० ॥ ४ पियति कलुसितं तोयं ता० ॥ ५ य अभागी ता० ॥
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002510 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 296 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 18 MB |