Page Text
________________
न्तश्च
सनियुक्ति-भाष्य-वृत्तिके बृहत्कल्पसूत्रे [अनुयोगाधिकारः यादृशं सूत्रं तस्य तादृशमर्थमेकं भाषते तस्य तद् भाषणं भाषा । यथा समभावः सामायिकम् , द्वाभ्यां-बुभुक्षया तृषा वाऽऽगलितो बालः, पापात् डीनः-पलायितः पण्डितः, अथवा पण्डाबुद्धिः सा संजाताऽस्येति पण्डितः, साधयति मोक्षमार्गमिति साधुः, यतते सर्वात्मना संयमानुष्ठानेप्विति यतिः, आदिशब्दात् तपतीति तपन इत्यादिपरिग्रहः ॥ १९६ ॥
6 साम्प्रतमभ्रपटलदृष्टान्तसमन्वितं विभाषाद्वारमाहविभाषा
एकेणं एकदलं, तहिं कयं 'विइएण बहुतरगा । अत्रार्थे
तइएण छाइयं तं, तिल्लं-अविलमादुवाएहिं ।। १९७ ॥ ऽभ्रपटलदष्टा
एगए दु-तिगाई जो अत्थे भणइ सा विभासा उ ।
असइ य आसु य धावइ, न य सम्मइ तेण आसो उ ।। १९८ ।। 10 एकेन च्छत्रकारेण त्रयाणामात्मीयशिष्याणां छत्राच्छादनार्थमभ्रपटलानि दत्तानि 'छत्राण्याच्छादयत' । तत्रैकेन शिष्येण एकमभ्रपटलदलं तत्र च्छत्रे कृतम् , द्वितीयेनाऽऽत्मीयच्छत्रे बहुतराणि द्वि-त्रि-चतुःप्रभृतीनि अभ्रपटलानि लापितानि, तृतीयेन च बहून्यभ्रपटलानि दत्त्वा तैला-ऽम्लादिभिरुपायैस्तच्छत्रं सर्वात्मनाऽऽच्छादितम् । किमुक्तं भवति ?-तान्यभ्रपटलदलानि लापितानि तैला-ऽम्लादिभिस्तीमित्वा सर्वथा निर्भेदं कृतम् । एष दृष्टान्तः, 15 अयमर्थोपनयः-प्रथमशिप्यसदृशो भाषकः, द्वितीयशिष्यसदृशो विभाषकः ॥ १९७ ॥
तथा चाह-य एकस्मिन् द्वि-त्रादीनान् वक्ति, यथाऽनातीत्यश्वः, यदि वाऽऽशु धावति न च श्राम्यतीत्यश्वः, एष विभाषकः, तस्य भाषणं विभाषा । तृतीयशिष्यसदृशो व्यक्तिकरः ।
उक्तञ्च
पढमसरिच्छो भासगो, बिइय विभासो य तइय वित्तिकरो । इति । ॥ १९८ ॥ 20 सम्पति मङ्खदृष्टान्तोपेतं वार्तिकद्वारमाह
सामाइयस्स अत्थं, पुव्वधर समत्तमो विभासेई । वार्तिकम्
चउरो खलु मंखसुया, वत्तीकरणम्मि आहरणा ॥ १९९ ॥ यः सामायिकस्यार्थं 'पूर्वधरः' चतुर्दशपूर्वधारी सन् समस्तम् 'ओ' इति पादपूरणे विभापते, यतः परं किमपि न वक्तव्यमस्ति स व्यक्तिकरो वार्तिककर इत्येकार्थो । तसिंश्च व्यक्ति25 करणे चत्वारः खलु मङ्खसुता आहरणानि ॥ १९९ ॥ तान्येवाह
फैलँगितको गाहाहिं, विइओ तइओ य वाइयत्थेणं । मख
तिन्नि वि अकुटुंबभरा, तिगजोग चउत्थओ भरइ ॥ २०० ॥ १ "अधवा पण्डा-बुद्धिः, इणु गतौ, पण्डामनुगतः पण्डितः । साधुकारी साधुः ।" इति चूर्णौ ॥
२ गाथायुगलमिदं मूल-टीकालिखितप्रतिकृतिषु “एगपए उ दुगाई. १९७ एक्कणं एकदलं. १९८" इत्येवं व्यस्ततया वरीवृत्यते, किञ्च वृत्तिकृता चूर्णिकृता चापि क्रमभेदेनैतद्गाथायुगलं व्याख्यातमिति यथातझ्याख्याक्रममुपन्यस्तमस्माभिः ॥ ३ वितियपण बहुयतरा ता० ॥ ४°पए दुतिगाई ता.॥ ५ °सु पधा ता० ॥६°सेंति ता० ॥ ७ गाथेयं चूर्णी "जे जम्मि.' गाथा २०१ अनन्तरं व्याख्याताऽस्ति । ८ फल एणेको गाहाय वितियओ तइयओ वाचितत्येणं । ता० ॥
चतुष्कदृष्टान्तः
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002510 |
| Book Title | Agam 35 Chhed 02 Bruhatkalpa Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | Bhadrabahuswami |
| Author | Chaturvijay, Punyavijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 296 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 18 MB |