________________
३. प्रवचनप्रस्तावः
कारि० ४७२-४७८]
यदि किञ्चिद्विशेषेण प्रमाणान्तरमिष्यते ॥४७२॥
प्रमितोऽर्थः प्रमाणानां बहुभेदः प्रसज्यते । [$ ५४८. तर्हि स्मरणादिकं किन्नाम प्रमाणमिति चेदाह-]
सर्वमेतच्छुतज्ञानमनुमानं तथाऽऽगमः ॥४७३॥ [$ ५४६. कथं पुनरागमः प्रमाणमिति चेदाह-]
सम्प्रदायाविघातेन यदि तत्त्वं प्रतीयते। [६५५०. किं पुनः प्रत्यक्षं किं वा परोक्षमित्यत्राह-]
आये परोक्षमपरं प्रत्यक्षं प्राहुराञ्जसम् ॥४७४॥ [ 8 ५५१. कथं तर्हि मतिज्ञानस्यैव (व) अवग्रहादिभेदस्य प्रत्यक्षत्वमुक्तम् आत्ममात्रापेक्षत्वाभावादिति चेदत्राह-]
केवलं लोकबुद्धयैव मतेर्लक्षणसङ्ग्रहः। [६५५२. कथमागमस्य परोक्षत्वमुक्तम्-'अनुमानं तथागमः' इति; तस्य अज्ञानत्वात्, ज्ञानस्यैव चागमे परोक्षत्वकथनादिति चेदत्राह-]
स्थाद्वादः श्रवणज्ञानहेतुत्वाचक्षुरादिवत् ॥४७५॥ [ 8 ५५३. तत्किमिदानी प्रमाणफलमित्याह-]
प्रमाणस्य फलं तत्त्वनिर्णयादानहानधीः । निःश्रेयसं परं वेति केवलस्याप्युपेक्षणम् ॥४७६॥
प्रत्यक्षं श्रुतविज्ञानहेतुरेव प्रसज्यते । [६५५४. प्रमाणवन्नयानामपि अधिगमहेतुत्वं तेऽपि विप्रतिपत्तिनिरासेन निर्णेतव्यम् ( व्याः ) इति चेदत्राह-]
इष्टं तत्त्वमपेक्षातो नयानां नयचक्रतः ॥४७७॥ [$ ५५५. तदेवं व्यवस्थापितप्रामाण्यस्य प्रवचनस्य शास्त्रान्ते प्रयोजनमाह-]
मिथ्यात्वं सौगतानां कणचरसमयं कापिलीयं प्रमेयम्, प्रागल्भ्यं शायराणां जिनपतिविहिताशेषतत्त्वप्रकाशे । पर्याप्तत्वं व्यपोहन्नुपहसनमयं प्रस्तुवन्न्यायमार्गे,
25 स्थाद्वादःसर्ववादप्रवणगुणगणःश्रेयसे नोऽस्तु नित्यम् ॥४७८॥ . [ 8 ५५६. किं पुनस्तच्छ्यो यदर्थत्वं स्याद्वादस्याशास्यते इति चेत् ? सकलावरणपरिक्षयविजृम्भितं केवलज्ञानमेव । तदेवाह-]
15
20
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org