________________
5
10
15
20
६६
न्यायविनिश्वये
तस्मात्स भागसन्तानकल्पनापि न युज्यते । न चेत्स परिवर्त्तेत हेतुरेव फलात्मना ॥ २६४ ॥
[ ९३०८. कथं पुनर्हेतोः फलात्मना परिवर्त्तनं प्रत्यक्षबाधनात् तेन निरन्वयस्यैव विनाशस्य प्रतिपत्तेरिति चेदाह -]
तस्माद्भावविनाशोऽयं फलीभावस्तदग्रहः ।
शरूपत्वात् ; अत्राह - ]
तद्ग्रहः,
[ ९३०१. भवतु तत्र फलीभावव्यवहारो विनाशव्यहारस्तु कथम् ? तद्भावस्याविना -
[ कारि० २६४-२७०
प्रतिषेधोऽस्य केवलं तन्निबन्धनः ॥ २६५॥ [ 8३१०. साम्प्रतं हेतुफलयोः पराभिप्रेतमन्यत्वव्यवस्थापनं दर्शयति--] अन्यथात्वं यदीष्येत हेतोरपि फलात्मनः । अन्य एवेति किन्नेष्टमिति केचित् प्रचक्षते ? || २६६ ॥ [8 ३११. तत्रोत्तरमाह - ]
अन्यथात्वं नचेत्तस्य भवेद् ध्रौव्यमलक्षणात् । अभावस्याप्यभावोऽपि किन्नेत्यन्ये प्रचक्षते ? ॥ २६७ ॥
[ $ ३१२. साम्प्रतं व्यवहारस्यातिप्रसङ्गमपरत्र तदभावप्रसङ्गमिव परिहरन्नाह - ] स्वस्वभावस्थितो भावो भावान्तरसमुद्भवे ।
नष्टो वा नान्यथाभूतस्ततो नातिप्रसज्यते ॥ २६८ ।। [8 ३१३. तदेवं प्रपञ्चतः साध्यमुपदिश्य साधनस्वरूपं दर्शयन्नाह - ] साधनं प्रकृताभावेऽनुपपन्नम्, [8 ३१४. हेत्वाभासानुपदर्शयति-]
Jain Education International
ततोऽपरे ।
विरुद्धासिद्धसन्दिग्धा अकिञ्चित्करविस्तराः ॥ २६९ ॥
[ ६३१५. यदि साधनं प्रकृते सत्येव न तदा खप (सप) क्षेऽपि स्यात् तत्र प्रकृताभावात्, 25 ततश्च न तस्य तदविनाभावपरिज्ञानम्, सपक्ष एव तत्संभवान्न पक्षे, तत्र अथापि प्रकृतस्यानि - श्चयादिति चेदाह - ]
तथाऽर्थे सत्यसम्भूष्णुः धर्मो न बहिर्गतः । सर्वथैकान्तविश्लेषे साध्यसाधनसंस्थितेः ॥ २७० ॥
[8 ३१६. जात्यन्तरस्यैव तत्त्वात् । न तादृशं किमपि दृष्टमस्ति यतः सविस्रग्भं चेतः 30 स्यात् इति चेदाह - ]
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
