Akalanka Granthtrayam

SR No.: 002504
Original Sutra Author: Bhattalankardev
Author: Mahendramuni
Publisher: ZZZ Unknown
Publication Year: 1969
Total Pages: 390
Language: Prakrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 21 MB

Page 191

15
४६
[ ९१३२. एवं स्थिते परिणामस्य निर्व्याकुलत्वात् तमेव वस्तुलक्षणमागमाविरोधेन कथयन् तल्लक्षणं तत्त्वार्थसूत्रेण दर्शयति- ]
5
'तद्भावः परिणामः स्यात् सबिकल्पस्य लक्षणम् ॥१२१॥ [s १३३. तत्रैवानुमानमाह - ]
तदेव वस्तु साकारमनाकारमपोद्धृतम् ।
20
[ १३४. यत्पुनरिदमनेकान्तव्या (निरा) करणाय व्यासस्य सूत्रम् -'नैकस्मिन्नसम्भवात्' इति । अस्यार्थः नानेकान्तवादो युक्तः । कुत एतत् ? एकस्मिन् धर्मिणि सदसत्त्वनित्य10 त्वानित्यत्वनानैकत्वादीनां विरुद्धधर्माणामसंभवादिति तत्राह - ]
25
न्यायविनिश्वये
तथायं क्षणभङ्गो न ज्ञानांशः सम्प्रतीयते ॥ १२० ॥ अर्थाकारविवेको न विज्ञानांशो यथा कचित् ।
[ कारि० १२०-१२६
भेदानां बहुभेदानां तत्रैकत्रापि सम्भवात् ॥१२२॥ [ $ १३५. तन्नैकत्र भेदसंभवः तस्यैवैकस्याभावादिति, तत्राह - ] अन्वयोऽन्यव्यवच्छेदो व्यतिरेकः स्वलक्षणम् । ततः सर्वा व्यवस्थेति नृत्येत्काको मयूरवत् ॥ १२३ ॥
[ $ १३६. कुतश्च स्वलक्षणस्यान्वयस्य वा प्रतिपत्तिः, अप्रतिपत्तौ ताभ्यामेव सर्वव्यवस्थितिप्रतिज्ञानुपपत्तेः । यथासंख्येन प्रत्यक्षादनुमानाच्चेति चेन्न; प्रत्यक्षस्य यथाकल्पनमप्रतिपत्तेः • अनुमानस्य च यथा नाभिजल्पसम्पर्कयोग्याकारस्य प्रतिपत्तिः तथा निवेदितमेव । अप्रतिपन्नादपि तत एव तत्प्रतिपत्तिरिति चेदाह - ]
प्रामाण्यं नाऽगृहीतेऽर्थे प्रत्यक्षेतरगोचरौ ।
भेदाभेद प्रकल्पयेते कथमात्मविकल्पकैः १ ॥ १२४ ॥
[s १३७ इति स्थितम् - सामान्यविशेषात्मकत्वं प्रत्यक्षविषयस्य । साम्प्रतमुक्तमेवार्थमनुग्रहपरत्वाच्छिष्याणामनुस्मरणाय श्लोकानां विंशत्या सगृह्य कथयन्नाह - ]
उत्पादविगमधौव्यद्रव्यपर्यायसङ्ग्रहम् ।
सद्, भिन्नप्रतिभासेन स्याद्भिन्नं सविकल्पकम् ॥ १२५ ॥
[ $ १३८. यद्येवं भिन्नमेव तदस्तु नाभिन्नमित्यत्राह-]
अभिन्नप्रतिभासेन स्यादभिन्नं स्वलक्षणम् ।
[ $ १३९. कथं पुनः परस्परविरुद्ध भेदाभेदधर्माधिष्ठानमेकं वस्त्विति चेदाह - ] विरुद्धधर्माध्यासेन स्याद्विरुद्धं न सर्वथा ॥ १२६ ॥
[ 8 १४०. एतदेव कुत इत्याह--]