________________
देवीपुराणम्
३६५
शकटर्बलिवश्च स्वतो' गत्वा न युज्यते । तथा प्रधानपुसाद्यामन्यो योक्ता विधीयते ॥३२॥ सा च शक्तिः शिवस्योक्ता चचिकाद्या महामुने । द्रष्टव्या सर्वविद्यासु शृणु वेदविदावर ॥३३॥ येषामेव हि भावाना संपत्संजनयेन्नरः । तेषामेव विपद्व्याधोन् विविधान् समुदीरयेत् ॥३४॥
अथात्रेयस्य भगवतो वचनमनुनिशम्य पुनरेव वामकः काशिपतिरुवाच भगवन्तमात्रेयम् । भगवन् ! सम्पन्निमित्तजस्य पुरुषस्य विपन्निमित्तजानाञ्च रोगानां किममिवृद्धि कारणमिति ॥३५॥
- भगवान् पात्रेय उवाच । हिताहारोपयोग एव पुरुषस्याभिवृद्धि करो भवेत् । अहिताहारोपयोगः पुनाधिकरो भवेत् ॥३६॥
___ एवं वादिनं भगवन्तमात्रेयमग्निवेश उवाच । कथमिदं भगवन् हिताहितानामाहारजातानां लक्षणमनपवाद मभिजानीयामो वयम् ।
हितसमाख्याताना चैवाहारजातानामहितसमाख्याताना च मात्रा-काल-क्रिया-भूमिदेह-दोष पुरुषोऽवस्थान्तरेषु विपरीतकारित्वमुपलभामहे इति ॥३७॥
इति श्री देवीपुराणे आयुर्वेदोपोद्घातो नामाष्टाधिकशततमोऽध्यायः ।
१. मनो ग । ३. अनपबर्ग क ग ।
२. एक एव क ग । . ४. आयुर्वेदोत्पत्तिः क ग।
