________________
चतुर्थ योगस्थानम्
471 ___ तत्र दशभिराकारैर्दुःखसत्यं परीक्षमाणश्चतुर
आकाराननुप्रविशति । कतमैर्दशभिस्तद्यथा । विपरि
णामाकारेण, अविनाशाकारेण, वियोगाकारेण, सन्नि14B-1// हिता//[1] [1] कारेण, धर्मताकारेण। संयोजन
बन्धनाकारेण, अनिष्टाकारेण, अयोगक्षेमाकारेण, अनुप (कारेण')लम्भाकारेण, अस्वातन्त्राकारेण च । एतान्पुनर्दशाकारान् उपपत्तिसाधनयुक्त्या उपपरीक्षते । . तत्रागमस्तावद्यथोक्तं भगवता सर्वसंस्कारा अनित्याः [1]ते पुनः संस्काराः समासतः सत्त्वलोकश्च भाजनलोकश्च ॥ [2] उक्तञ्च भगवता सत्त्वलोकमधिकृत्य, पश्याम्यहं, भिक्षवो, दिव्येन चक्षुषा विशुद्धनातिक्रान्तमानुष्यकेण सत्वांश्च्यवमानांश्चोत्पद्यमानां
1. This may be deleted. 2. cf. सब्बे सङ्खारा अनिच्चा . . . .M. N., I.280; अनिच्चा. . . 'सङ्खारा, अधुवा. . . . A. N., III.230; cp. p. 236; M. N., II.196;
A. N., IV.186; Dh. P., II.5-a; D. N., II.120 : . . अनिच्चा बत सङ्खारा, उप्पादव्वयधाम्मिनो।
उप्पजित्वा निरुज्झन्तिः तेसं वूपसमो सुखो ॥ see also, p. 121; वयधम्मा सङ्खारा, ibid, p. 94; cp. S. N., I.360,
फेनपिण्डूपमं रूपं, वेदना बुब्बुळूपमा। मरीचिकूपमा सआ, सङ्घारा कदलूपमा ॥ .
मायोपमञ्च विज्ञाणं देसितादिच्चबन्धुना। cp. S. N., II.261, 312, 331, 367 etc.; M. N., I.183-4, 236 sq.; K. N., IV, pt. I, pp. 36-7; A. N., IV.186; for Pāli references, see PD, pp. 171-2; see also, BCAP, p. 181; MKV, p. 41, 39; LV, pp. 122-30; LS, pp. 107-9, 142, 145.
