________________
चतुर्थं योगस्थानम्
13B-7 // तेनाह । उपेक्षास्मृतिपरिशुद्धमिति [1] //[1] तत्र चतुर्थमिति पूर्ववद् वेदितव्यम् ।।
यथाप्रमाणादिषु
स्थानेषु ||
तत्राकाशाधिमोक्षस्य वर्णसंज्ञा नीलपीतलो
हितावदातादिप्रतिसंयुक्ततामसातामसातया
निर्विरा
गतया च समतिक्रान्तो भवति । तेनाह । रूप
455
( contd. from p. 454 )
• अभिधर्मे वितर्क विचारप्रीतिसुखान्येवेञ्जितम् ॥ Adv., p. 410, see Vs. 548; cp: AK, VIII. 11 : अष्टापक्षालमुक्तत्वादानि चतुर्थकम् ।; AKV, p. 677.
तु
1. cp. D. N., I.153 sq. : पुन चपरं पोटुपाद, भिक्खु सब्बसो रूपसञ्जानं समतिक्कमा पटिसनं अत्थङ्गमा नानत्तसञ्जानं अमनसिकारा 'अनन्तो आकासो' ति आकासानञ्चायतनं उपसम्पज्ज विहरति । तस्स या पुरिमा रूपसञ्जा सा निरुज्झति । आकासानञ्चायतनसुखमसञ्चस श्री येव तस्मि समये होति । .. आकासानायतनं समतिक्कम्म अनन्तं, ति विज्ञणं विञ्चरणानञ्चायतनं उपसम्पज्ज विहरति । तस्स या पुरिमा आकासानञ्चायतनसुखुमसच्चस सा निरुज्झति । विञ्ञाणानञ्चायतनसुखुमसच्चस तस्मिसमये होति । विआरणानञ्चायतनसुखुमसच्चसञ्जी येव तस्मि समये होति । सब्बसो विञ्ञाणानञ्चायतमं समतिकम्म 'नत्थि किञ्ची' ति आकिञ्चायतनं उपसम्पज्ज विहरति । 'आकिञ्चञ्ञयतनसुखुमसच्चस येव तस्मि समये होति । cp. Vbh., p. 295 : सब्बसो आकिञ्चायतनं समतिक्कम्म नेव सञ्ञानाञ्जायतनं उपसम्पज्ज विहरति, ...see also, pp. 315-6; Vsm., X; 'AK, VIII. 2-4; Ada., XII. 8 (p. 96); Adv., pp. 412-5, Vs. 551-4 :
****;
खनिमित्तोद्ग्रहाकृष्टः
प्रोक्तानन्तमनस्कृतिः ।
आकाशानन्त्यसंज्ञकः ।
विसर्वरूप आरूप्य
तद्वञ्चित्तविवेक्षी
विज्ञानानन्त्यलक्षणः ।
विज्ञानानन्त्यद्वेषी च आकिञ्चन्याह्वयः पुनः ।
(contd. on p. 456)