________________
द्वितीयं योगस्थानम्
345
मरणमारः। योप्यकुशलपक्षप्रयुक्तस्य स्कन्धक्लेशमृत्युसमतिक्रमाय कामधातूपपन्नो देवपुत्रः। निश्चयप्राप्तः अन्तरायमुपसंहरति । व्याक्षेपकरणे। अयमुच्यते देवपुत्रमारः। तत्र यत्र च म्रियते । [7] यश्चासौ मृत्युर्येन च मृत्युं नमयति, कामयत्यन्तरायिकेन वस्तुना [1] इत्येतदधिकृत्य चत्वारो मारा व्यवस्थापिताः। ... तत्र पञ्चसूपादानस्कन्धेषु जातेषु वर्द्धमानेषु म्रियते। क्लेशां (शान्) जनयत्यायत्यां जातश्च म्रियते। च्युतिश्च च्यवनता सत्वानां जीवितेन्द्रियनिरोधः। कालक्रिया स्वभाव एव मृत्युः । देवपुत्रमारश्च मरण [8] समतिक्रमाय प्रयुक्तस्यान्तरायमुपसंहरति । येन नैव वा शक्नोति मरणधर्मातां समतिक्रमितुम् ॥ कालान्तरेण वा समतिकामति । तत्रावशगतो मारस्य भवति लौकिकमार्गवीतरागः पृथग्जनः ॥ इहस्थस्तत्रोपपन्नो वा, [अ]वशगतः । पुनर्यः अवीतरागः ।
तत्र यो वीतरागः (1) एव हस्तगतो यथाकामं करणी[9]यः। वीतरागो वा पुनर्बद्धो मारबन्धनैः । अपरिमुक्तो मारपाशैर्यस्मात्स पुनरप्यागन्ती (न्ता) इमां (म) धातुम् (धातुम्) ।
तत्र मारकर्माणि। यस्य कस्यचित्कर्मणो धर्मच्छन्दः समुत्पन्नो नष्क्रम्योपसंहितः। कामग्रे
