________________
318
श्रावकभूमौ नष्क्रम्यभूमिः
न तु सर्वेण सर्वमनुशयेभ्यः । तत्प्रतिपक्षाश्च मे समाधिप्रमुखा: कुशला धर्मा[२] च प्रतिलब्धा, भाविता, न त्वनुशयप्रातिपाक्षिका इति यथाभूतं प्रजानाति । अयमस्योच्यते मीमान्सा (मांसा)समाधिः । ।
स तं चतुविधं समाधि[2]मधिपतिं कृत्वा पर्यवस्थानेषु दूरीकृतेषु । सर्वेण सर्वमनुशयसमुद्घ (1) ताय पापकानामकुशलानां धर्माणां, तत्प्रातिपाक्षिकाणाञ्च कुशलानां (1) धर्माणां समुदागमाय[च्]छन्दं जनयति । व्यायच्छत इति विस्तरेण चतुभिः सम्यक्प्रहाणैः प्रयुज्यते । तथा प्रयुज्यमानस्य तथभूतस्या[3]ष्टौ प्रहाणसंस्कारा भवन्ति'। ये[अ] स्यानुशयसमुद्घाताय
च प्रवर्तन्ते । समाधिपरिपूरये च तद्यथा-छन्दः 1. The eight prahana-samskāras are : छन्दः, व्यायाम, श्रद्धा, · प्रस्रन्धि, स्मृति, सम्प्रजन्य, चेतना and उपेक्षा, Asm., p. 73; cp. Ads.,
VII.34; Adv., p. 359.7 sq. : प्रहाणसंस्कारैः च्छन्दवीर्यस्मृतिबुद्धिश्रद्धाप्रश्रब्धिचेतनोपेक्षाभिः प्रत्येकं समन्वागतः सर्वगुणसमृद्धिनिष्पादको भवति छन्दवीर्यमीमांसापरिग्रहसामर्थ्यात्; Asanga further divides these eight dharmas into four sub-groups : व्यावसायिक, अनु
ग्राहक, औपनिबन्धिक and प्रातिपक्षिक, ibid, loc. cit. 2. cp. (i) छन्दोऽभिप्रेते वस्तुन्यभिलाषः । अभिप्रेते वस्तुन्यभिलाष इति प्रतिनि
यतविषयत्वं ज्ञापितं भवति, अनभिप्रेते छन्दाभावात् । दर्शनश्रवणादिक्रियाविषयत्वेन यदभिमतं वस्तु तदभिप्रेतम् । तत्र दर्शनश्रवणादि प्रार्थना छन्दः । स च वीर्यारम्भसंनिश्रयदानकर्मकः । Tvbh., 10, pp. 30-1; छन्द · · · ·ईप्सिते तत्तदुपसंहता कर्तृ कामता । वीर्यादान
सन्निश्रयदानकर्मकः । Asm., p. 6; (ii) व्यायाम is another term for वीर्य, i.e. उत्साह, vide BHSD s.v. Vyāyāma;
(contd. on p. 319)
