________________
236
श्रावकभूमौ नष्क्रम्यभूमिः
विरागधातुः, यश्चनिरोधधातुः। तत्र सर्वसंस्काराणां दर्शनप्रहातव्यानां प्रहाणात्प्रहाणधातुः। सर्वसंस्काराणां भावनाप्रहातव्यानां प्रहाणाद्विरा [5]ग धातुः । सर्वोपधिनिरोधान्निरोधधातुः। स एवं त्रीन्धातून् शान्ततो मनसि कुर्खन्, क्षेमत, आरोग्यतः, शमथविपश्यनां भावयति। येनास्यासेवनान्वयाद्भावान्वयाद् बहुलीकारान्वयादवशिष्टेभ्यो भावनाप्रहातव्येभ्यः क्लेशेभ्यश्चित्तं विमुच्यते । तेनाह । प्रहाणानुदर्शी, विरागानुदर्शी, निरोधानुदर्शी आश्वसन्निरोधानुद[6]ी आश्वसिमीति शिक्षते । एवमयं दर्शनभावनाप्रहातव्येषु क्लेशेषु । प्रहीणेवर्हन्भवति । क्षीणास्रवः नास्त्यस्यात उत्तरिकरणीयं भवति । कृतस्य वा परिचयः । · अयमस्योच्यते षोडशाकारः परिचयः । यश्चायं पंचविध: परिचय इयमस्योच्यते । आनापानस्मृतिः । यत्र वितर्कचरितः पुद्गलः प्रयुज्यमानः प्रियारो [7] हतया प्रयुज्यते । सव्यापार चैतदालम्बनं। सव्योक्षेपमध्यात्म प्रत्यात्म
(contd. from p. 235)
विरागो रागनिर्मोक्षः प्रहाणाख्योऽन्यसंक्षयः ।
निरोधधातुरन्यस्य सोपादानस्य वस्तुनः ॥ (Vs. 471) रागप्रहाणं खलु विरागधातुरित्युच्यते । तदन्येषां क्लेशोपक्लेशानां प्रहाणधातुः ।
सर्वान्यधर्मप्रहाणं नाम निरोधधातुः । 1. forstaarg has been identified with the nibbānadhātu
also, AK, loc. cit., for references, see BDD, pp. 294-5 sq. and elsewhere.