________________
नैष्क्रम्यभूमिः
89
कथं यापनायें आहरति । द्विविधा यात्रा - अस्ति कृच्छ्र ेण, अस्त्यकृच्छ्र ेण [1] कृच्छ्र ेण यात्रा कतमा [ । ] यद्रूपमाहारतो जिघत्सा दौर्बल्यं वा भवति । दुःखितो वा बाढग्लानः । अधर्मेण वा पिण्डपातं पर्येषते, न धर्मेण । रक्तः परिभुंक्ते, सक्तः, गृद्धो, ग्रथितो, मूर्च्छितो [S]ध्यवसितो[5] [ अ ]ध्यवसायमापन्नः । गुरुको वास्य कायो भवत्यकर्मण्यः, अप्रहाणक्षमः, येनास्य धन्ध चित्तं समाधियते (धीयेत ) । कृच्छ्रेण वा आश्वासप्रश्वासाः प्रवर्तन्ते । स्त्यानमिद्धं वा चित्तं पर्यवहीय ( पर्यवनह्यतीय) मुच्यते कृच्छ्रेण यात्रा । '
अकृच्छ ेण यात्रा कतमा [ । ] यथापि तद्रूपमाहारमाहरतो यथा जिघत्सा दौर्बल्यं वा न भवति । 'नाभ्यधिको [6] भवति । दुःखितो वा बाढग्लानः । धर्मेण वा पिण्डपातं पर्येषते, न वा [ अ ] धर्मेण । सुरक्तो परिभुंक्ते सक्त: ' (परिभुङ्कते ऽसक्तः), अगृध्रः, अग्रथितः ', अनध्यवसितो [ अ ] नध्यवसायमापन्नः, न चास्य कायो गुरुको भवति । कर्मण्यो भवति । प्रहाणक्षमः । येनास्य त्वरितं चित्तं समाधीयते । अल्पकृच्छ्र ेणाश्वासप्रश्वासाः प्रवर्त्तन्ते । स्त्या [7]न
वा
1. See, ibid, p. 73, cp. also, p. 75.
2. Wayman suggests its deletion, p. 146, f.n. 51. 3. The correct reading seems to be : परिभुङ्क्तेऽसक्तोऽगृधोऽनध्य
वसितोऽनध्यवसायमापन्नः ।
4. Wayman reads ग्रथितो.