Page Text
________________
[ आख्याते यङ्लुगन्तप्र० ] टीकाद्वयोपेता । व्यातीअदाधेष्यत् । शाछासाघ्राधेटामिति वा सिलोप: । अदाधात्-पक्षे यामिरमिनमातामितीट्सको । अदाधासीत्-धेटो भतमात्रे दिवादिपरो डो वेति ङाअदाधात् ॥ डुधाज्ञ धारणादौ । दाधाति-दाधेति, पूर्वस्य ङ्किति झसे ध इति धः खसे चपा इति तः। धात्तः, दाधति । दाध्यात्।दाधातु-दाधेतु-धात्तात् । हो दां हावित्येत्वपूर्वलोपौ धहि । अदात्-अदाधेत् । दाधांचकार । दादेरे इत्येत्वम् । दाधेयात् । दाधेता। दाधेष्यति । अदाधेष्यत् । 'दादेः पे' इति सिलोपः। अदाधात् ॥ दाप् लबने । दैप् शोधने । आदादिकभौवादिकयोरनयोर्दादित्वम् । दादाति-दादेति, देस्तावितीत्वम् । दादीतः । द्धरित्यन्तोऽत् । द्वेस्तावित्यालोपः दादति । दादीयात् । दादातु । दादेतु । दादीतात् । हो दादीहि । अदादात्-अदादेत् । दादांचकार । दादायात् । दादता । दादेष्यति।अदादेष्यत्ायमिरमिनमातामितीट्सको।अदादासीत्॥त्रिष्वप् शये । सर्वविधिभ्यो लुगविधिबलीयान् इति यङोलुकलुका लुप्ते प्रत्ययलक्षणत्वाभावात् स्वापिस्वमिव्येजां यङीति विधीयमानं यत्संप्रसारणं तन्न भवति ।रुदादेश्चतुर्णाहसादोरिति गणनिदिष्टत्वादिन।आत इति पूर्वस्यात्वम् । ईट्पक्षे सास्वपीति-ईड्भावे सास्वप्ति, सास्वप्तः, सास्वपति । सास्वप्यात् । सास्वपीतु-सास्वप्तु-सास्वप्तात्।हौ झसाद्धिरिति धिः । झबे जवा इति बः । सास्वब्धि । रुधादिगणनिर्दिष्टत्वादिस्योरीडटौ न । असास्वपीत्असास्वप् । सास्वपांचकार । आशिषि यजामिति संप्रसारणम् । सासुप्यात् । सास्वपिता। सास्वापण्यात । असास्वपिष्यत् । अतो हसादरीति वा वृद्धिः। असास्वापीत्असास्वपीत् ॥ कृ विक्षेपे । आत इति पूर्वस्यात्वम् । ऋदन्तानामिति तपरत्वाद् रुकरिकीको न भवन्ति । ईट्पक्षे चाकरीति-ईडभावे चाति, ऋत इरिती । वोर्वि हसे इति दीर्घः। चाकीर्तः, द्वेरित्यन्तोऽत् । चाकिरति । चाकीर्यात् । चाकरीतु-चाकर्तुचाकीर्तात् । चाकीहि।अचाकरीत्-ईडभावे दिस्योर्हसादिति दिसिपोर्लोपः।अचाकः। उसि गुणः । अचाकरुः। चाकरांचकार । चाकीर्यात् । चाकरिता । चाकरिष्यति । अचाकरिष्यत्।लुङि 'णित्पे' इति णित्त्वात् धातोर्नामिन इति वृद्धिः। अचाकारीत् ॥त प्लवनतरणयोः । तातरीति-तातति । तातीर्यात् । तातरीतु-तातर्तु-तातीर्त्तात् । अतातरीत्-अतातः । तातरांचकार । तातीर्यात्। तातरिता। तातरिष्यति । अतातरिष्यत् । अतातारीत्। अतातारिष्टाम् ॥ ऋ गतौ । भौवादिकजौहोत्यादिकयोग्रहणम् । अस्मात् सूचिसूत्रिमूत्रीति यङ् द्वित्वं च । केचित्तु यडीति पूर्वस्य गुणमाहुः । अन्ये तु र इति पूर्वस्यात्वमित्याहुः। फले तु न विशेषः। ऋदन्तानामिति पूर्वस्य रुगरिग्रीगागमाः । अरर्ति-रिग्रीकोस्तु तुल्यं रूपम्।असवर्ण स्वरे पूर्वस्येतीय । अरियति२-, ईट्पक्षे अररीति-अरियरीति२,तसि अर्ऋतः-आरियतः२, द्वेरित्यन्तोऽत् । ऋमिति ः॥रि लोपो दाघश्चेति रलोपपूर्वदीर्यौ । आरति-परत्वात्पूर्वमिय ततो रत्वम् । अरिप्रति । मध्यमपुरुषे तु अरार्ष-अरियाई-ईट्पक्षे-अररीषि,अरियरीषि रिग्रीकोस्तुल्यं रूपम् । अर्ऋथःअरियथः, उत्तमपुरुषे तु अरमि-आरियार्मि,ईट्पक्षेअररीमि-अरियरीमि, अवः-अरि
| SR No. | 002415 |
| Book Title | Siddhant Chandrika Uttararddham |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kshemraj Shrikrishnadas Shreshthi |
| Publisher | Kshemraj Shrikrishnadas Shreshthi |
| Publication Year | 1850 |
| Total Pages | 372 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 12 MB |