Page Text
________________
(९८)
सिद्धान्तचन्द्रिका। [ आख्याते दिवादयः ! दीर्घोऽपि । क्लामति ॥ मदी हर्षे । माद्यति ॥ मेदिथ । अमदत् ॥ शमादयोऽष्टौ॥ असु क्षेपणे। अस्यति । अस्येत् । आस,आसतुः,आसिथ।। ' (सुबोधिनी )शमां दीर्घः ॥ शमादीनामष्टानां दीर्घः स्यात् ये परे ॥ लोपः पचामित्येत्वपूर्वलोपौ । शेमतुः ॥ दमु शमनायां सकर्मकः । भ्राशभ्लाशिति यो वा । भ्राम्यति-भ्रमात । फणराजुइत्येत्वपूर्वलोपौ वा । भ्रमतुः ॥ क्षमू सहने । नाय पित् । भ्वादिस्तु पित् । 'अपितः क्षाम्यतेः शान्तिः क्षमूपः क्षमतेः क्षमा ।' ऊदित इति वेट । चक्षमिथ-चक्षन्थ । मोनो धातोरिति मस्य नत्वणत्वे । चक्षण्य ॥लमु ग्लानौ । अत्रापि यप्रत्ययेऽपि ठिवुक्लम्वाचमामित्येव दीर्चे सिद्ध शमादिपाठः शमादिभ्य इति घिनुणर्थः। .. (अस्यतेस्थुकू डे) आस्थत् ॥ यसु प्रयत्ने ॥
(सुबोधिनी)-अस्यतेस्थुक् ॥असे थुगागमः स्यात् डे परे। असेः पुषादित्वात् प्रत्यये सिद्ध अस्यतिवक्तीति वचनमात्मनेपदार्थम् । उपसर्गादस्यत्यूहोरित्यात्मनेपदं वक्ष्यते । पर्यास्थत ॥ (अनुपसर्गायसः सम्पूर्वाच्च यो वा) यस्यति-यसति । संयस्यति । संयसति । ययास। येसिथ । अयसत् । उपसर्गे तु प्रयस्यति ॥ जसु मोक्षणे । जस्यति । जजास। जेसिथ । अजसत् ॥तसु दसु उपक्षये । तस्यति । दस्यति । ददास । देसिथ । अदसत् ॥ वसु स्तम्भे । वस्यति । ववास, ववसतुः । अवसत् ॥ बिम् प्रेरणे । बिस्यति। बिबेस । अबिसत् ॥ कुश संश्लेषेणे । कुश्यति । चुकोश । कोशिता । अकुशत् ॥ बुस उत्सर्गे । बुस्यति । बुबोस । बोसिता ।
अबुसत् ॥ मुस खण्डने । मुस्यति । मोसिता । अमुसत् ॥ मसी "समी परिणामे । मस्यति । मेसिथः । अमसत् ॥ लुठ विलोडने । लुठयति । लोठिता। अलुठत् ॥ उच समवाये । उच्यति । उवोच, ऊचतुः। औचत् ॥ धृशुभ्रंशु अधःपतने । भृश्यति । बभर्शिथ । अभृशत् । भ्रश्यति । बभ्रंश । अभ्रशत् ॥ वृश वरणे । वृश्यति । ववशिथ । अवृशत् ॥ कृश तनूकरणे । कृश्यति । चर्शिथ । अकृशत् ॥ जितष पिपासायाम् । तृष्यति । ततर्षिथ । अतृषत् ॥ हृष तुष्टौ । हृष्यति । जहर्षिथ । अहषत् ॥ रुष रिष् हिंसायाम् । रुष्यति । रोषिता-रोष्टा । अरुषत् ॥ रिष्यति। रेषिता-रेष्टा । अरिषत् ॥ डिप क्षेपे । डिप्यति । अडिपत् ॥ कुप् क्रोधे । कुप्यति ।
अकुपत् ॥ गुप् व्याकुलत्वे । गुप्यति । अगुपत् ॥ युप् रुप् लुप् 'विमोहने । युप्यति । युयोपिथ । अयुपत् ॥ रुप्यति । रुरोपिथ ।
25A."
| SR No. | 002415 |
| Book Title | Siddhant Chandrika Uttararddham |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kshemraj Shrikrishnadas Shreshthi |
| Publisher | Kshemraj Shrikrishnadas Shreshthi |
| Publication Year | 1850 |
| Total Pages | 372 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 12 MB |