________________
हेमशब्दानुशासनस्य
प्रत्यये च । १ । ३ । २।
पदान्तस्थस्य तृतीयस्य प्रत्यये पञ्चमे परेऽनुनासिको नित्यं स्यात् । वाङ्मयम् | षण्णाम् । च उत्तरत्र वा अनुवृत्त्यर्थः ॥ २ ॥
ततो हश्चतुर्थः । १ । ३।३।
पदान्तस्थात् ततस्तृतीयात् परस्य हस्य पूर्वसवर्गश्चतुर्थो वा स्यात् । वाग्घीनः । वारहीनः । ककुभासः । ककुब्हासः ॥ ३ ॥
प्रथमादधुटि छः ॥ १।३।४।
१४
पदान्तस्थात् प्रथमात् परस्य शस्त्राधुटिपरे छो वा स्यात् । वाक्छूरः । वाक्शूरः । त्रिष्टुप्छ्रुतम् । त्रिष्टुपश्रुतम् । अधुटीतिकिम् वाक्च्योतति ॥ ४ ॥
रः कखपफयोः क पौः । १ । ३।५।
पौवा
५ पदान्तस्थस्य रस्य कखे पफे च परे यथासंख्यं । स्याताम् । ककरोति । कः करोति । कःखनति । कः खनति । पचति । कःपचति । कफलति । कःफलति ॥ ५ ॥
शषसे शषसं वा । १।३।६।
पदान्तस्थस्य रस्य शषसेषु परेषु यथासंख्यं शषसा वा स्युः कश्शेते । कः शेते । कष्षण्ढः । कःषण्ढः । कस्साधुः । कःसाधुः ॥ ६॥
चटते सद्वितीये । १ । ३।७।
पदान्तस्थस्य रस्य चटतेषु सद्वितीयेषु परेषु यथासंख्यं शषसा नित्यं स्युः । कश्वरः । कश्छन्नः । कष्टः । कष्ठः । कस्तः । कस्थः ॥ ७ ॥
नोपशानोऽनुस्वारानुनासिकौ धुटपरे । १ । ३ । ८ ।
च पूर्वस्या -
