________________
गोतमसूत्रपाठः ।
अनियमे नियमान्नानियमः ॥ ५२ ॥ नियमानियमविरोधादनियमे नियमाच्चाप्रतिषेधः ॥ ५३ ॥ गुणान्तरापत्त्युपमर्द हासवृद्धिलेश श्लेषेभ्यस्तु वर्णविकारोपपत्तेर्वर्णविकारः ॥ ५४ ॥
ते विभकयन्ताः पदम् ॥ ५५ ॥
तदर्थे व्यक्तथाकृतिजातिसन्निधावुपचारात्संशयः ॥ ५६ ॥ या शब्दसमूहत्यागपरिग्रहसंख्यावृद्ध्युपचयवर्णसमासानुबन्धानां व्यक्तावुपचाराद् व्यक्तिः ॥ ५७ ॥
न तदनवस्थात् ॥ ५८ ॥
सहचरणस्थानतादर्थ्य वृत्तमानधारणसामीप्ययोगसाधनाधिपत्ये
भ्येा ब्राह्मणमञ्चकटराजसक्कुचन्दनगङ्गाशाटकान्नपुरुषेष्वतद्भावेऽपि तदु
पचारः ॥ ५९ ॥
भाकृतिस्तदपेक्षत्वात् सश्वव्यवस्थानसिद्धेः ॥ ६० ॥
व्यत्याकृतियुक्तेप्यप्रसङ्गात् प्रोक्षणादीनां मृद्भवके जातिः ॥ ६१ ॥ मातिष्यत्यपेक्षत्वाज्जात्यभिव्यक्तेः ॥ ६२ ॥
व्यक्त्याकृतिजातयस्तु पदार्थः ॥ ६३ ॥
व्यक्तिर्गुणविशेषाश्रयेो मूर्त्तिः ॥ ६४ ॥ भाकृतिजतिलिङ्गाख्या ॥ ६५ ॥
समानप्रसवात्मिका जातिः ॥ ६६ ॥
इति गौतमसूत्रे द्वितीयाध्यायस्य द्वितीयमाह्निकम् इति गौतमसूत्रे द्वितीयोऽध्यायः ।
'प्रकस्यनियमात्' इत्येतन्मात्रं सूत्रम् । १२-१३-१४ इमानि सूत्रणीति वार्तिकम् । ५१ ते वि दमिति ता० टी० । १६ अरूप सूत्रत्वे वृतिकृतोपि संशयः । न्यायतत्वालोके न्यायसूचीमिबन्धे च तदर्थ इति पाठो नास्ति । तदर्थ इति मान्यतः पूरणमिति वृत्तिः । ५७-५८ इमे सूत्रे इति वार्तिकम् । १९ सहचरणादिति सूत्रमिति वार्तिकम् । ६० - ६१ अमयेाः सूत्रत्वे म्यायतत्वाला का प्रमाणम् । ६१ अस्य सूत्रत्वे प्रमाणं भ्यायतत्वालेाकः चान्तः पाठः क्वचित् । ६३ पाशमर्थं सूत्रं व्यवस्थाकृतिजातयस्तु पदार्थ इति ता० टी० । ६४ व्यक्तिर्गुणविशेषाश्रयो मूर्तिरिति सूत्रमिति वार्तिकम् । ६५ आफु-ख्या इति ताटी० । ६६ समा-तिरिति ता०डी० ।