________________
आलम्बन परीक्षाव्याख्या
25
" यथा
तस्य कारणवृत्तित्वेऽपि नालम्बनता । एवं सार्थकमिदम् । शब्दादिसर्वपरमाणवः अन्येन्द्रिय विज्ञानजननकारणानि मा भूवन्निति । कश्चिदाह । विज्ञानस्य स्वरूपम संङ्घातत्वोपलम्भात् नालम्बनम् । इन्द्रियपरमाणुवत् इति । विज्ञाने विषयाकारार्पणाधीना तदाकारता । इत्ये तदसंभवात् युज्यत एव तस्यासंघातोपलम्भः ।
एवञ्च न परमाणव आलम्बनम् । इति कथितम् । तस्य साधनमनाकारत्वात् प्रमाणसंसिद्धाविषयत्वाच्च इति ।
तर्हि संघातो विषयोऽस्तु । उक्तभावानां साधनेन यदि पक्ष - स्थापनं वाञ्छसि [तदा ] असिद्धता स्यात् इत्ययं न्याय: 1
26
संघातस्तदाकारयुक्तोऽपि इति ।
25
आलम्बनं भवेत् । न कारणत्वम् ।
26
28
तदाकाराद्विज्ञानं न जायते । इति ।
संघाताकारकं " संघातविज्ञानम् । न स [ संघातः ] तद्विज्ञानं जनयति । कथमयं तत्प्रत्ययः । आलम्बनलक्षणायोगात् नास्त्यालम्बनार्थः । पूर्वोक्तस्य तु तदाकारयोगोऽसिद्धः । तथा चेत् किमालम्बनलक्षणम् ।
27
सर्वोऽर्थः तत्समानस्वरूपं विज्ञानमुत्पादयतीति युज्यते
इति ।
Lit. तथा or एवम्
Lit. इत्येवं न्यायतत्त्वम्
27 Lit. अकारणत्वात्
28
= यदाभासा न तस्मात् सा, Kar. 2, a.
29 Lit. अजनकसंघात •
