________________
આથી સાધ્યતાવચ્છેદક સંબંધ સંયોગ સંબંધ થશે, નહીં કે સંયોગ સમવાય ઉભય સંબંધ, આથી તમે આ સંબંધ લઈને આવ્યાપ્તિ ન આપી શકો.
સમાં. - તમારી વાત સત્ય છે પણ "વં પ્રવિર્ણનતાનિવર આ ચાયથી સંયોગની સાથે અમે સમવાયનું પણ ગ્રહણ કરી લીધું છે. આમ સાધ્યાભાવાધિકરણ પર્વત, તનિરુપિત વૃત્તિતા જ ધૂમમાં જશે. વૃત્તિવાભાવ ધૂમમાં ન જતાં અવ્યાપ્તિદોષથી ગ્રસિત લક્ષણ બની જશે.
गूढामृतलीला (२७) भवद्भिर्यद् संयोग-समवायैतदुभयसम्बन्धेन वढ्यभावमादायाव्याप्तिः प्रदत्ता तद्दोषशमनार्थं साध्यनिष्ठ प्रतियोगितायां साध्यतावच्छेदकसम्बन्धेतरसम्बन्धानवच्छिन्नत्वं विशिष्यते । कृते च निवेशे प्रकृते साध्यतावच्छेदकसम्बन्धः संयोगसम्बन्धः तदितरसम्बन्धस्समवायसम्बन्धः, तेन समवायसम्बन्धेनावच्छिन्नेयं संयोगसमवायोभयसम्बन्धावच्छिन्ना वढ्यभावीया प्रतियोगिता, अनवच्छिन्ना नास्ति । अतः नाऽयमभावो लक्षणघटकः । अपि तु केवल संयोगसम्बन्धेन वल्यभाव एव । तदधिकरणं जलहूदादिकं तन्निरूपितवृत्तिता मीनादौ वृत्तित्वाभाव धूमे सत्त्वान्नाव्याप्तिः ।
શશીશીલા (૨૭) તમે જે રીતે સંયોગ-સમવાય આ ઉભય સંબંધથી વર્ચભાવ લઈને આવ્યાપ્તિ આપી હતી તેને દૂર કરવા માટે અમે સાધ્યનિષ્ઠપ્રતિયોગિતામાં “સાધ્યતાવછે દકસંબંધેતર સંબંધાનવચ્છિન્નત્વનો નિવેશ કરશું. આ દલનો નિવેશ કરવાથી જ પૂર્વમાં તમે જે સંયોગ-સમવાય ઉભય સંબંધથી વચભાવ લેતાં હતાં તે હવે નહીં લઈ શકો.
(૩૭)