________________
શશીશીલા (૧૧) માની પણ લીધું કે અન્યતરત્વને તમે સંબંધ રુપે સ્વીકારો છો તો પણ વિશેષ્ય દલ નિરર્થક જ જશે. કેમકે સંયોગકાલિકાચતરત્વનો અર્થ તમે આ જ કરશો કે સંયોગ-કાલિક મિન मिन्नत्व.
- હવે એક નિયમ છે કે સંસર્ગમાં સાક્ષાત્ વિશેષણ જ સંસર્ગસાવચ્છેદક બની શકે. આ નિયમનો સ્વીકાર કરશું એટલે “સંયોગ-કાલિકાન્યતરસંબંધથી ધૂમવાળો પર્વત” આ જ્ઞાનમાં સંસર્ગતાનો સાક્ષાત્ અવચ્છેદક સંયોગત્વ નહીં બની શકે. કેમકે સંયોગ-કાલિકાચતર સંબંધમાં સાક્ષાત્ અવચ્છેદક તો અન્યતરત્વ બને છે સંયોગત્વ નહી બને. કેમ કે સંયોગત્વ એ સંબંધના વિશેષણ સ્વરુપ જે અન્યતરવાત્મક ભેદ છે. તે ભેદનો પ્રતિયોગિ જે સંયોગ છે તેમાં સંયોગત્વ એ સાક્ષાત્ અવચ્છેદક બનશે. આથી સંયોગત્વ એ “સંયોગકાલિક ભિન્ન ભિનત્વ” રુપ સંબંધમાં સાક્ષાત્ અવચ્છેદક ન બનતાં પૂર્વોકત નિયમથી તે સંબંધનો અવચ્છેદકં ન બની શકે. આમ સંયોગ-કાલિકાચતર સંબંધને ગ્રહણ કરીને તમે જે અવ્યાપ્તિ આપતાં હતાં તે સંભવી નહી શકે.
અહીં સંયોગત્વએ પરંપરાથી સંસતાવચ્છેદક બને છે. આથી સંયોગ-કાલિકાચતર સંબંધમાં હેતુતા નિરૂપિત સંસર્ગસાવચ્છેદકતા પર્યાત્યધિકરણ ધમવિચ્છિનત્વ દલ સંભવી શકતુ નથી કેમકે નિયમ ના પાડે છે કે પરંપરાએ વિશેષણ હોય તે સંસર્ગતાવરચ્છેદક ન બની શકે.
આથી પર્વતો વર્તિમાન્ ધૂમાત્ સ્થળમાં વચભાવાધિકરણ જલદ્દાદાદિ તેમાં તમે જે રીતે કહેતાં હતાં કે સંયોગથી ભલે ધૂમ ન હોય પણ કાલિકથી તો ધૂમ છે જ. આથી વૃત્તિતા જ ધૂમમાં લાવતાં હતાં તે હવે નહીં લઈ શકો. કેમકે અહીં સંયોગત્વ કે કાલિકત્વ અવચ્છેદક નથી બનતાં પરંતુ અન્યતરત્વ અવચ્છેદક બને
(૨૦)
