________________
स्याद्वादबोधिनी-७४
[ १४ ] अथ स्वाभिमतसामान्य-विशेषोभयात्मकवाच्य-वाचकभाव-समर्थनपुरःसरं तीर्थान्तरीय-प्रकल्पित-तदेकान्तगोचरवाच्य-वाचकभावनिरसनेन तेषां प्रतिभाविलसितमाहॐ मूलश्लोकःअनेकमेकात्मकमेव वाच्यं,
द्वयात्मकं वाचकमप्यवश्यम् । अतोऽन्यथा वाचक-वाच्यक्ल्टप्तौ,
अतावकानां प्रतिभा-प्रमादः ॥ १४ ॥
* अन्वयः-वाच्यम्, एकात्मकम् एव, अनेकात्मकम् एव, वाचकम्, अपि, द्वयात्मकम्, अवश्यम्, अतः अन्यथा, वाचक-वाच्यक्ल्टप्तौ प्रतावकानाम, प्रतिभाप्रमादः ।
ज स्याद्वादबोधिनी-पूर्व स्वमतं प्राह-वाच्यमितिवक्त योग्यम्, अभिधातु योग्यम् अभिधेयं-वाच्यम्, पदार्थजातम्, तच्च अनेकान्तकम् अपि एकात्मकम् । तथैव वाचकम्-अभिधायकम् शब्दरूपम् । तदप्यवश्यम्-निश्चितम् । द्वयात्मकम्-एकानेकात्मकम्। सामान्येन जातिरूपेण एकं व्यक्तिरूपेण पर्यायः अनेकम् । क्रमभावी पर्यायः यत्र यत्र क्रमभावित्वं तत्र-तत्रानेकत्वम् तथैव वाचकाः अपि शब्दाः