SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 106
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ९५ जाम्बवती-विजय के उपलब्ध श्लोक वा श्लोकांश महानन्दमयं काव्यं योगदर्शनमद्भुतम् । योगव्याख्यानभूतं तद् रचितं चित्तदोषहम् ॥२१॥ ७भास: ५ भासमान महाकाव्यः कृतविंशतिनाटकः । अनेकाऋविधाता च मुनि सोऽभवत कविः ॥२२॥ यस्यामन्दरसा वाचः स्यन्दन्त्यानन्दमुच्चकैः । अन्येन केन कविना तुल्यता तस्य वर्तताम् ॥२३॥ अन्यः कः कर्तु मशकत् कविर्धर्मार्थकामवत् । यथा वासवदत्ताख्यं यस्य नाटकमुत्तमम् ॥२४॥ वाल्मीकिवैभवनिदर्शनमादिकाव्यं . रङ्गे निदर्शितभयं सूरसं चकार व्यासस्य भारतमभारतया सूदर्श कृत्वा च तत्र विविधाः स्वकथा युयोज ॥२५॥ रूपकक्रममस्यैव कवयोऽन्ये ययुर्बुधाः । अयं च नान्वयात् पूर्ण दाक्षीपुत्रपदक्रमम्' ॥२६॥ अभिरामाः सुबोधाश्च यस्य वाचो महाकवेः। रसैरग्नि शमं निन्युस्तस्य किं वर्ण्यतां यशः ॥२७॥ ८. वर्धमानः दावमब्द इव क्षिप्तं निस्तापं हृदयं सताम् । करोति वर्धमानस्य कवेर्भीमजयं रसैः ॥२८॥ ६. चीनदेवः १. इस का तात्पर्य यह है कि भास ने अपने नाटकों में पाणिनीय तन्त्र में अप्रसिद्ध बहुत से पदों का प्रयोग किया है। यह अपाणिनीय पदप्रयोग ही भास के प्राचीनत्व में सबसे बड़ा प्रमाण है। पाणिनि के अष्टाध्यायी नामक शब्दानुशासन में स्वीय शब्दानुशासन से प्रसिद्ध लगभग १०० पदों का प्रयोग किया २५ है (पाणिनीय काव्य जाम्बवतीविजय में भी इस प्रकार के बहुत से प्रयोग हैं) इसका कारण पाणिनीय शब्दानुशासन का संक्षिप्त होना है। द्र० यही ग्रन्थ; भाग १, पृष्ठ २४३-२४७ ।
SR No.002284
Book TitleSanskrit Vyakaran Shastra ka Itihas 03
Original Sutra AuthorN/A
AuthorYudhishthir Mimansak
PublisherYudhishthir Mimansak
Publication Year1985
Total Pages340
LanguageSanskrit
ClassificationBook_Devnagari
File Size20 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy