________________
द्वितीयः काण्डः
-
-
-
भक्तिवीच्योर्भागो रूपाद्ध के भाग्यैकदेशयोः । भृगं त्वपत्रं भृगास्तु षिड्गधूम्याटमार्कवाः ॥३८॥ षट्पदोऽथ भृगुः सानो जमदग्निप्रपातयोः । शुक्र रुद्रे च भोगस्तु राज्ये वेश्याभृतौ सुखे ॥३॥ विभर्ति ,गम् “ भृवृभ्याम् नोंतश्चेति " गः । त्वक्पत्रं त्वचाख्यं गन्धद्रव्यम् । गास्तु षिड्गधूम्याटमार्कवाः । षट्पदः . पिंगो विटः । तत्र यथा पण्यांगना भुंगवता भ्रमन्ति । धूम्याटः पक्षिभेदः । तत्र यथा-निबद्धराजिभिभृगैः कृते कोलाहलेम्वुनि । मार्कवो भृगराजः ॥ ३८ ॥ षट्पदे स्त्रीपुंसः । तत्र यथा-अन्यासु तावदुपमर्दसहासु गः । अथ भृगुः सानौ जमदग्निप्रपातयोः । शुक्रे रुद्रे च । भृजति भृगुः “स्पशिभ्रस्जेः स लुक् च" (उ०७३१) इति कित् उः । “न्यङ्कन्” इति गत्वम् । पुंसि । सानुः प्रस्थम् । प्रपातस्तीर्थम् । तयोर्यथा-कृत्वा पुंवत् पातमुच्चैभृगुभ्यो मूनि ग्राव्णा निर्झरौद्याः । जमदग्नौ यथा-अयमेव महाभागो भृग्वपत्यं यदस्य हि। शुक्रे यथा-सौम्येन सौम्यं भृगुरेवती च । रुद्रे यथा-भृगुशिष्यः शिष्यते सकथम् । भोगस्तु राज्ये वेश्याभृतौ सुखे । धनेऽहिफणकाययोः पालनाभ्यवहारयोः । भुज्यते भोगः अष्टस्वर्थेषु ॥ ३९॥ अहिकायफणयोर्यथा-भोगिभोगासनासीनाम् । शेषेषु षट्सु यथा-दिशति विपुलभोगान् शौरिरभ्यंगयोगान् । मार्गों मृगमदे मासे सौम्य:ऽन्वेषणे पथि । मृगस्य अयं मार्गः “ तस्येदम् " (६।३।१६०) इति अण् । मार्गी पौर्णमासी अस्येति वा “साऽस्य पौर्णमासी" (६।२।९८) इति अण् । मृगो मृर्गाशरः ततः स्वार्थ
