________________
द्वितीयः काण्डः
(१३४)
..
..
.
अर्धः खण्डेऽर्धं समांशेऽथाब्धिः सरसि सागरे ।
आधिर्मनोत्तॊ व्यसनेऽधिष्ठाने बन्धकाशयोः ॥२३५॥ अद्ध सवृद्ध सिद्धान्ने, गन्धः संबन्धलेशयोः । गन्धकामोदगर्वेषु, स्याद्गाधः स्तालिप्सयोः॥२३.६।। याचते । जलेऽपि मङ्खः आदरेण धृति तन्वी सावबन्धान्धकेलिषु। अन्धस्य मे हायवेकमहाधनस्य । निश्वासान्ध इवादर्शश्चन्द्रमा न प्रकाशते । इत्यादिषु तु अशा वच्छायित्वयोरुपचारात् ॥२३४॥ अर्धः खण्डे । ऋध्नाति अर्थः । आविष्टलिङ्गः । पुंसिः । अन्ये तु असमांशे वाच्यलिङ्गमेनमाहुः । यट्टीका-खण्डमात्रवृत्ततायां त्वभिधेयलिङ्गः । यथा-तत्र व्यक्तं दृषदि चरणन्यासमर्धेन्दुमौलेः। अर्ध समांशे क्लीबे यथा-प्रथम कलाभवदथार्धमथो हिमदीधितिमहदभूदुदितः । अथाब्धिः सरसि सागरें । आपो धीयन्तेऽस्मिन् अधिः “व्यायादाधारे” इति कि: पुसि । सरसि यथाअन्धावन्धौ न पद्मानि । सागरे यथा-अब्धेलंबित एव वानर. भरैः । आधिर्मनातौं । व्यसनैऽधिष्ठाने बन्धकाशयोः । आधीयतेऽसौ अस्मिन् वा आधिः पुसि । मनोत्तौ यथा-दरिद्रः। क्षुत्पिपासाभ्यां विघ्नाधिव्याधिभिधनी । व्यसने यथा-आधिप्राप्तो न यो मुहोस धीरः । अधितिष्ठन्ति अस्मिन्निति अधिष्ठानम् आधारः। तत्र यथा-आधेयमाधाविव तं न्यधत्त । बन्धको यदधमणेण उत्तमर्णस्य भूम्यादि आयत्तं क्रियते । तत्र यथा-न भोक्तव्यो वलादाधेः । आशयां यथा-धनाधिनो धावति जीवलोकः ॥ २३५ ॥ ऋद्धं समृद्ध सिद्धान्ने । ऋनोति स्म ऋद्धम् । वाच्यलिङ्गः । समृद्धे यथा-ऋद्धं हि राज्यं पदमैन्द्रमाहुः । सिद्ध सुसंपन्नम् अन्नं सिद्धानम् तत्र यथा-सुस्निग्धमृद्धं मधुरं
...
-
"
Mee
