________________
द्वितीयः काण्डः
(१२७)
तीर्थं शास्त्रे गुरौ यज्ञे पुण्यक्षेत्रावतारयोः । ऋषिजुष्टे जले सत्त्रिण्युपाये स्त्रीरजस्यपि ।।२१३ । योनी पात्रे दर्शने च तुत्थोऽग्नौ तुत्थमञ्जने । तुत्था नील्यां सूक्ष्मैलायां दुःस्थो दुर्गतमूर्खयोः ॥२१४॥ र्सा चण्युपाये स्त्रीरजाप। योनौ पात्रे दशनेषु। तरन्त्यनेन तीर्थम् । " नीनूरमि” इति कित् थः । त्रयोदशवर्थेषु । पुण्यक्षेत्राव - : तारमा: पुंकीवः । शेषेषु क्लीवे । शास्त्रम् आगमादि तत्र यथा -. तिलकं तीर्थकल्लभभ्याः। गुरौ यथा-दक्षस्तीर्थात्तशास्त्रार्थो दृष्टकर्मा ... शुचिभिषक् । यज्ञे यथा-तीर्थ तद्धव्यकव्ययाः । पुण्यक्षेत्रे यथा-: तीर्थानामादिपदं स जयति शत्रंजयगिरीशः । अवतारे यथातीर्थ नदीये जलसेतुबन्धात् । ऋषिभिर्जुष्टम् उजयन्तप्रभासादिः।। तत्र यथा-यदध्यासितैमर्हद्भिस्तद्धि तीर्थ 'प्रचक्षते । जले यथा-. तीर्थन मजनं व्यर्थ पापपिच्छिलचेतसाम् । सत्त्रिणि यज्ञप्रवृत्ते .. यथा-फलमविकलमेत प्राप्नुयात्तीर्थसार्थः । उपायः सामादिः तत्र यथा-अपरतीर्थेन हि किं साध्यते । स्त्रीरजसिं यथा-तीर्थस्नाता : स्त्रियं यायाद् ब्रह्मचार्यन्यथा भवेत् ॥ २१३ ॥ योनौ यथा- .... कामिनोऽपि कथं निन्द्या ये नित्यं तीर्थसेविनः । पात्रे यथाशरीरमात्रेण नरेन्द्र तिष्ठन्नाभासि तीर्थप्रतिपादितद्धिः । दर्शनेषु बौद्धादिषु यथा-कृत्वा कृत्यविदस्तीर्थैरन्तःप्रणिधयः पदम् । तुत्थोऽग्नौ । तुदति तु थः । “नीनुरमि" इति कित् थः । तुत्थमञ्जने । अञ्जनं मयूरग्रीवं नामौषधम् तत्र यथा-सि दूरगुग्गुलु . रसाञ्जनसिक्थतुत्थैः । तुत्या नील्यां सूक्ष्मैलायाम् । नीली
ओषधिः । सूक्ष्मैला गन्धद्रव्यम् दुःस्थो दुर्गतमुर्खयोः । दुःखेन तिष्ठति दुस्थः । " स्थापास्नो" इति क: । वाच्यलिङ्गः । दुर्गते