SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 383
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ३३८ अभिधानचिन्तामणिः मर्मरो वापत्रादेरभूषणानान्तु शिञ्जितम् । ३हेषा द्वेषा तुरगाणां ४गजानां गर्जवृहिते ॥४१॥ ५विस्फारो धनुषां पहम्भारम्भे गोर्जलदस्य तु । स्तनितं गर्जितं गर्जिः स्वनितं रसितादि च ॥ ४२ ॥ ८कूजित स्याद्विहङ्गानां हतिरश्चां रुतवासिते । १०वृकस्य रेषणं रेषा ११बुक्कनं भषणं शुनः ॥ ४३ ।। १२पीडितानान्तु कणितं १३मणितं रतकूजितम् । १४प्रकाणः प्रकणस्तन्त्रया १५महलस्य तु गुन्दलः ॥ ४४ ॥ १६क्षीजनन्तु कीचकानां १७भेया नादस्तु ददरः। ... १. 'मर्मर ( वस्त्र या अधसूखे पत्ते आदिके ; शब्द'का १. नाम हैमर्मरः॥ २. भूषणोंके शब्द ( झनकार )का १ नाम है-शिक्षितम् ।। ३. 'घोड़ोंके शन्द (हिनहिनाने के २ नाम हैं--हेषा, हेषा॥ . ४. 'हाथियोंके शब्द ( चिम्घाड़ने )के २ नाम हैं-गर्ज: (+गर्जा ), बृहितम् ।। ५. 'धनुषके शब्द'का १ नाम है-विस्फारः। ६. 'गौवे शब्द ( रभाने के २ नाम हैं- हम्मा, रम्भा ।। ७. 'मेघके शब्द ( बादल गरजने )के ५ नाम हैं-स्तनितम् , गर्जितम् , गजिः (पु), स्वनितम् , रसितम् ,..." ( 'आदि' शब्दसे 'ध्वनितमः ...........) ८. 'पक्षियोंके शन्द ( कूजने )का १ नाम है-कूजितम् ॥ ६. 'पशु-पक्षियोंके शब्द'के २ नाम है-रुतम् , वाशितम् ।। १०. 'भेड़ियेके शब्द'के २ नाम है-रेषणम् , रेषा ॥ ११. 'कुत्तेके शब्द (भुंकने ) के २ नाम है-बुकनम् , भषणम् ॥ १२. 'व्याधि या मार आदिके द्वारा पीडित बीवके शब्द'का १ नाम हैकणितम् ।। १३. 'रतिकालमें किये गये शब्द'का १ नाम है-मणितम् ॥ - १४. 'वीणादिके तारके शब्द'के २ नाम हैं-प्रक्वाणः, प्रकणः॥ १५. 'मर्दल (मृदङ्गाकार एक प्राचीन बाजा)के शम्द'का १ नाम हैगुन्दलः ॥ १६. 'कीचक ( फटनेके कारण छिद्र में प्रवेश करनेवाले वायुसे ध्वनि करनेवाले बांस )के शन्द'का १ नाम है-क्षीवनम् ॥ १७. 'भेरीके शब्द'का १ नाम है-द्रुरः ॥ .
SR No.002275
Book TitleAbhidhan Chintamani
Original Sutra AuthorHemchandracharya
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, Hargovind Shastri
PublisherChaukhamba Vidyabhavan
Publication Year1966
Total Pages566
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size9 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy