________________
२१०
अभिधानचिन्तामणिः
- १ निवीतं कण्ठलम्बितम् ॥ ५८६ ॥
-
२प्राचेतसस्तु वाल्मीकिर्वल्मीककुशिनौ कविः । मैत्रावरुणत्राल्मीकौ ३ वेदव्यासस्तु माठरः || ५१० ।। द्वैपायनः पाराशर्यः कानीनो बादरायणः । व्यासोs ४स्याम्बा सत्यवती वासवी गन्धकालिका ॥ ५११ ॥ योजनगन्धा दाशेयी शालङ्कायनजा च सा । पूजामदग्न्यस्तु रामः स्याद् भार्गवो रेणुकासुतः ।। ५१२ ।। ६ नारदस्तु देवब्रह्मा पिशुनः कलिकारकः । ७वशिष्ठोऽरुन्धतीजानि दरक्षमाला त्वरुन्धती ।। ५१३ ।। त्रिशङ्कयाजी गाधेयो विश्वामित्रश्च कौशिकः । १० कुशारणिस्तु दुर्वासाः ११शतानन्दस्तु गौतमः ॥ ५१४ ॥
१. 'मालाके समान सीधे छाती पर लटकते हुए जनेऊ' का १ नाम है — निवीतम् ॥
२. 'वाल्मीकि मुनि' के ७ नाम हैं - प्राचेतसः, वाल्मीकिः, वल्मीकः, कुशी ( - शिन् ), कविः ( + श्रादिकविः मैत्रावरुणः (+ मैत्रावरुणि: ),
वाल्मीकः ||
३. ‘वेदव्यास, व्यासजी के ७ नाम हैं - वेदव्यासः, माठरः, द्वैपायनः, पाराशर्यः, कानीनः, बादरायणः, व्यासः ॥
४. 'उक्त व्यासजीकी माता' के ६ नाम हैं- सत्यवती, वासवी, गन्धकालिका ( + गन्धकाली ), योजनगन्धा, दाशेयी, शालङ्कायनजा ॥
शेषश्चात्र —— सत्यवत्यां गन्धवती मत्स्योदरी ।
५. 'परशुरामजी' के ४ नाम हैं- जामदग्न्यः, रामः ( + परशुरामः ), भार्गवः, रेणुकासुतः (+रैणुकेयः ) ।
६. 'नारदजी' के ४ नाम हैं-नारदः, देवब्रह्मा ( कलिकारकः (+ देवर्षिः ) ॥
७. 'वशिष्ठजी' के २ नाम हैं - वशिष्ठ: ( + वसिष्ठः ); अरुन्धतीजानिः ॥ ८. 'अरुन्धती ( वशिष्ठजीकी धर्मपत्नी ) ' के श्ररुन्धती ॥
२ नाम है - अक्षमाला,
हान् ), पिशुनः,
६. 'विश्वामित्रजी' के ४ नाम हैं - त्रिशङ्कुयाजी ( - जिन् ), गाधेय: ( + गाधिनन्दन: ), विश्वामित्रः, कौशिकः ।।
१०. ‘दुर्वासाजी’के २ नाम हैं- कुशारणि:, दुर्वासा : ( - सस् ) । ११. 'गौतम मुनि' के २ नाम है - शतानन्दः,
गौतमः ॥
