________________
યાતિ ખ
૧૨૩. સુખદુઃખના કર્તા આત્મા જ છે અને ભેાકતા (વિકર્તા) પણ આત્મા જ છે, સત્ પ્રવૃત્તિ કરનાર આત્મા જ પેાતાના મિત્ર છે અને દુષ્પ્રવૃત્તિ કરનાર આત્મા જ પેાતાના શત્રુ છે.
૪૧
૧૨૪. અવિજિત એવા એક પેાતાનો આત્મા જ પેાતાનો શત્રુ છે. અવિજિત કષાય અને ઇંદ્રિયા જ પેાતાની શત્રુ છે. હે મુનેદ્રિ ! એમના ઉપર વિજય મેળવીને હું ન્યાયપૂર્વક (ધર્માનુસાર) વિચરું છુ..
૧૨૫. દુર્જેય યુદ્ધમાં જે હજારા યાદ્વાને જીતે છે તેની અપેક્ષાએ જે એકલી પેાતાની જાતને જ જીતે છે તેને એ વિજય પરમ વિજય છે.
. ૧૨૬.
ખાદ્ય યુદ્ધોથી શું વળ્યું ? પેાતાની જાત સાથે જ સ્વયં યુદ્ધ કરા, પાતા વડે પેાતાની જાતને જીતવાથી જ સાચુ` સુખ પ્રાપ્ત થાય છે.
૧૨૭. પેાતાની જાત ઉપર જ વિજય પ્રાપ્ત કરવા જોઇએ. પેાતાની ઉપર વિજય પ્રાપ્ત કરવા એ જ કઠણ છે. આત્મ-વિજયી જ આ લેાક અને પરલેાકમાં સુખી બને છે.
. ૧૨૮. હું પોતે જ સયમ અને તપ દ્વારા પેાતાની ઉપર વિજય મેળવું એ જ ચેાગ્ય છે. ધન અને વધ વડે ખીજાએ મારુ દમન કરે એ ઠીક નહિ.
૧૨૯. એક તરફ નિવૃત્તિ અને બીજી તરફ પ્રવૃત્તિ કરવી જોઈએઅસયમથી નિવૃત્તિ અને સયમમાં પ્રવૃત્તિ,
