SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 123
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ जो मोक्ष मार्ग का साधक साधु है उसे ही साधु कहें। ज्ञान-दर्शन सहित संयम एवं तप में रक्त हो ऐसे गुण समायुक्त संयमी साधु को साधु कहें। पर मात्र द्रव्य लिंगधारी को साधु न कहें ।।४८-४९।। युद्ध के समय भाषा का उपयोग : देवाणं मणुआणं च, तिरिआणं च वुग्गहे। अमुगाणं जओ होउ, मा वा होउ ति नो वर ||५०।। सं.छा.ः देवानां मनुजानां च, तिरश्चां च विग्रहे। अमुकानां जयो भवतु, मा वा भवत्विति नो वदेत् ।।५।। भावार्थ : देव, मनुष्य या तिर्यंचों को आपस में युद्ध के समय में किसी का जय एवं किसी का पराजय हो ऐसा साधु न बोले ।।५०।। ऋतुकाल में भाषा का प्रयोग : वाओ वुटुं च सीउण्हं, खेमं धायं सिवं ति वा। . कया णु हुज्ज एआणि? मा वा होउ त्ति नो वर ||५१।। सं.छा.: वातो वृष्टं च शीतोष्णं, क्षेमं ध्रातं शिवमिति वा। कदा नु भवेयुरेतानि? मा वा भवेयुरिति नी वदेत् ।।५।। भावार्थ : गर्मी की मौसम में पवन, वर्षा की ऋतु में वर्षा एवं शीत ऋतु में सर्दी, ताप, क्षेम(रक्षण) सुकाल, उपद्रव रहितता आदि कब होंगे या ये कब बंद होंगे इत्यादि न कहें। ऐसा कहने से अधिकरणादि दोष, प्राणी पीड़न एवं आर्त ध्यानादि दोष लगते हैं ।।५१।। तहेव मेहं व नहं व माणवं, न देवदेवत्ति गिरं वइज्जा । समुच्छिए उन्लए वा पओए, वइज्ज वा पुठ्ठबलाहये ति||५२।। सं.छा. तथैव मेघं वा नभो वा मानवं, न देवदेव इति गिरं वदेत्। . सम्मूर्च्छित (समुच्छ्रित) उन्नतो वा पयोदो, वदेद्वा वृष्टो बलाहक इति ।।५।। भावार्थ : इसी प्रकार मेघ, आकाश और राजादि को देखकर यह देव है ऐसा न कहें पर यह मेघ उमड़ रहा है, उन्नत हो रहा है, वर्षा हुई है, ऐसा कहना। मेघ, आकाश, राजादि को देव कहने से मिथ्यात्व एवं लघुत्वादि दोष होते हैं ।।५२।। ___ अंतलिक्ख ति णं बूआ, गुज्झाणुचरिअ ति | रिद्धिमंतं नरं दिस्स, रिद्धिमंतं ति आलवे ||५३।। सं.छा.: अन्तरिक्षमिति वै ब्रूयाद्, गुह्यानुचरितमिति च। ऋद्धिमन्तं नरं दृष्ट्वा, ऋद्धिमानयमित्यालपेत् ।।५३।। ... भावार्थ : आकाश को अंतरिक्ष, मेघ को गुह्यानुचरित (देव से सेवित) कहें। ये दो शब्द श्री दशवैकालिक सूत्रम् - 120
SR No.002252
Book TitleSarth Dashvaikalik Sutram
Original Sutra AuthorN/A
AuthorJayanandvijay
PublisherGuru Ramchandra Prakashan Samiti
Publication Year2004
Total Pages184
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari & agam_dashvaikalik
File Size15 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy