Page Text
________________
सकलकुशलवल्लीपादपूर्तिश्रीशान्तिजिनस्तुतिः
[ २५५ ] जिनपतिसमुदाय इति...' यः ' वक्ष्यमाणलक्षणो जिनेश्वरसमूहः । 'विकटविषयभूमीजातहेतिम्' विकटाः करालाः इहलोके शक्तिदुर्व्यय-दैन्यादिदायकत्वाद् परलोके दुर्गतिपतनप्रभृतिनिबन्धनत्वाद् ये विषयाः इन्द्रियभोग्यवस्तूनि-शब्दरूपरसस्पर्शगन्धाख्याः । " विषयो यस्य यो ज्ञातस्तत्र गोचरदेशयोः ॥४९॥ शब्दादौ जनपदे च" इत्यनेकार्थः ( ३।४९७-९८ ) त एव भूम्यां पृथिव्यां जाताः प्रादुर्भूताः वृक्षाः रूढार्थत्वाद्, तेषां प्रज्वलने उच्छेदने वा हेतिः अग्निज्वाला आयुधविशेषो वा इव ताम् , भयङ्करभोग्यपदार्थस्वरूपवृक्षाणाम् विदहने वह्निज्वालासमां,विच्छेदनेवा सीसदृशीमित्यर्थः। " हेतिः स्यादायुधज्वाला-सूर्यतेजःसु योषिति ।" इति मेदिनी (५९-७६) । 'प्रातिहार्यश्रियम् ' प्रतिहरन्ति अनुसरन्ति प्रतिहाराः तेषां भावः कर्म वा-राजादित्वात् ट्यण प्रातिहार्याणि अशोकवृक्षादीनि यदुक्तम्-"अशोकवृक्षः सुरपुष्पवृष्टिर्दिव्यध्वनिश्चामरमासनञ्च । भामण्डलं दुन्दुभिरातपत्रं सत्तातिहार्याणि जिनेश्वराणाम् ॥" तेषां श्रियं लक्ष्मीमैश्वर्यं वा । "विभर्ति' धारयति । (सः) 'अभीप्सितानाम् ' वाञ्छितानां भक्तैरीहितानां वा । ' दायकः ' अर्पयिता। अत एवाग्रोक्तं हि 'कल्पवृक्षोपमानः 'कल्पः संकल्पितोऽर्थरतस्य वृक्षः, जन्यजनकभावसम्बन्धे षष्ठी, कल्पानां' वाञ्छितानां पूरकः तदधिष्ठायकदेवद्वारेण वृक्षः, यहा कल्पश्चासौ वृक्षश्च, तस्योपमानं सादृश्यं यस्य सः । "कल्पो विकल्पे कल्पद्रौ संवर्त ब्रह्मवासरे । शास्त्र न्याये विधौ” इत्यनेकार्थः (२।२८८)। • दुरिततिमिरभानुः ' दुरितं-दुःखेन इतं गमनमनेन अज्ञानं पापं वा तदेव तिमिरम् अन्धकारस्तदपहरणे भानुः सूर्यः इव अज्ञानान्धकारापहरणे अर्कतुल्यः इत्यर्थः । 'जिनपतिसमुदायः जिनानां सामान्यकेव लिपर्यन्तभगवतां पतयः स्वामिनस्तेषां समुदायः समूहः । 'शिवशान्तिम् ' शिवाय मोक्षस्य शान्ति कर्मणः पुन
| SR No. | 002249 |
| Book Title | Pani Piyush Payasvini |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramyarenu |
| Publisher | Omkar Sahitya Nidhi |
| Publication Year | 1992 |
| Total Pages | 336 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 5 MB |