________________
श्रीज्ञानपञ्चमी स्तुतिः
[ १६३ ]
पञ्चम्याः तन्नाम
इत्यनेकार्थः ( १।१२।१३ ) | राज्यभोग - सुखादिक - बाह्यया चतुस्त्रिंशदतियाष्टमहाप्रातिहार्यात्मिकाभ्यन्तरया च शोभया युक्तः नेमिः अरिष्टनेमिः द्वाविंशस्तीर्थ पतिरितियावत् । 'अरिष्टनेमिस्तु नेमिः' इति हैमः ( १ । ३० ) । ' वः ' युष्माकम् । 'पञ्चमी सत्तपसि पर्वणः सति शोभने तपसि धर्मानुष्ठानविशेषे । 'तपा लोकान्तरेऽपि च ॥ चान्द्रायणादौ धर्मे च पुमान् शिशिरमाघयो:' इति मेदिनी (१७१।२४) । ' कल्याणं ' मङ्गलं कुशलं वा । ' कल्याणं हेग्नि मङ्गले' इत्यनेकार्थः ( ३ । १८६ ) । ' वितनुताम् ' विस्तारयतु विकिरतु वा ।
"
स्तुति-पद-द्वारेण परमात्मनः पञ्चकल्याणकघटना - अवतरणं विना प्रभोः जननं कुतः ? अत एव जन्मान्तर्गतमेव च्यवनकल्याणकमवबोध्यम् । अथ 'पश्र्वरूप त्रिदशपति.... जन्माभिषेकः' इति पदेन देवाधिदेवस्य जन्मकल्याणक - मवगम्यम् । संयममृते सम्पूर्णतया पञ्चेन्द्रिय निगृहो दुष्करोऽत एव..... चञ्चत्पञ्चाक्षमत्त.... पञ्चवक्त्रोपमान:' इति पदं दीक्षा कल्याणकवाचकमिति । लोकालोकप्रकाशककेवलज्ञानोत्पत्तिश्च तुर्यकल्याणकम् - ततु 'पञ्चमज्ञानवान्' इत्येतेंन पदेनावगम्यम् । अथ घात्यघाति - कर्मक्षयेणैव पञ्चकायविनाशस्तेनैव च परमसुखप्राप्ति र्भवति अत उक्तम् अखिलं तृतीयचरणम् 'निर्मुक्तः पञ्चदेयाः परमसुखमयः प्रास्तकर्मप्रपञ्चः ' इति लक्षणम्.... तदेव निर्वाणावाप्तिरूपं - पञ्चमकल्याणकं गमयतीति पाञ्च कल्याणकिकी भावना । .... अस्यां स्तुतौ स्रग्धराच्छन्दः नैर्यानां त्रयेण त्रिमुनियुतियुता स्रग्धरा कीर्तितेयम् ॥ इति वृत्तरत्नाकरे |
८
અ—પાંચ રૂપદ્વારા ઇન્દ્રવર્ડ કરાયા છે માટા જન્માભિષેક જેના તેવા, ચ'ચલ ( વિલાસ કરતી ) પાંચ ઇન્દ્રિયારૂપી મદોન્મત્ત હાથીના મદને ભેદવામાં સિંહની ઉપમાવાળા, પાંચ ( પ્રકારના )