________________
(४) सबै पराधीनतयैव सन्ति कः कं स्वतन्वं प्रविधातुमीष्टे ?। स्वयं दरिद्रो हि परं विधातुमाव्यं कथङ्कारमलम्भविष्णुः? ॥३३॥ रहस्य निष्पादन आदितस्तु श्राम्यत्यविच्छेदकृते च पश्चात् । एवं दशायां परिभज्यमाने स्नेहे भृशं ताम्यति मानवोऽयम् ॥३४॥ यत्प्रेम्णि चितं रमते त्वदीयमन्यत्र चित्तं रमते तदीयम।. कथं वृथा मुखसि तत् परत्र ? नोकपक्षः प्रमदाय रामः ॥३५॥
अनन्यसाधारणभावतः कस्त्वद्गोचरं प्रेम दधाति लोके ।। एवं न चेत् क्वापि न तर्हि धीमन मोहो विधानुं भवताम्ति युक्तः।३६॥
यत्प्रेमजन्यं परितापमेषि तत्तापहानाभिमुखः म चैद न । तत् तादृशं प्रेम विषस्य कुण्डं मत्वा परित्यज्य कुरुष्व तापम् ॥३७॥ नेहोनहि स्थायितया क्वचित् स्यात् स्याद यत्र तत्रापि भवत् मुतीव्रम। एकस्य मृत्यावितरस्य दुःखं दुःखास्पदं प्रेम ततोऽस्त्यवश्यम ॥३८॥ सर्वो जनः स्वार्थनिमग्नचंताः स्वार्थश्च सम्बन्धविधान दक्षः । प्रेमप्रदीपस्य स एव तेलं स्वाथै समाने खलु कः किमीयः ? ॥३९॥ पितति मातेति सहोदरेति मिति कर्मस्फुरणापजातम् । अवास्तव खल्वपि मन्दमंधाः मम्बन्धमात्मीयतया प्रवेति ॥४०॥ यस्यास्ति वित्तं प्रचुर तदीया भवन्ति मवें मृदुलम्बभावम् । दारिद्रय आप्तेनु सहोदरांऽपि प्रेमी वयम्योऽपि परामुखः स्यात् ।।१। न कोऽपि कस्यापि ममस्ति लोक वृक्षेत्र मोहाद व्यथत जनोऽयम् । अध्यात्मदृष्ट्या परिचिन्तयेञ्चद निःमारमेतद निखिलं प्रतीयात्॥४२॥ महालयाऽऽरामसुलोचमादि यद बाह्यदृष्ट्या परिदृश्यमानम् । भवेद् विमोहाय, तदेव वस्तु वैराग्यलक्ष्म्य पुनरात्मदृष्टया ॥४३॥ . दुःखं विना किञ्चन दृश्यते न सुग्वस्य लेशोऽपि भवप्रपञ्चे। तथाप्यहो ! वैषयिक प्रसंगं सुखम्वरूपं प्रविदन्ति मूढाः ॥४४॥