________________
५९४
हेमचन्द्राचार्यविरचितं . [४.३२६रस्य लो वा ॥ ३२६ ॥ चूलिकापैशाचिके रस्य स्थाने लो वा भवति ।।
पनमथ पनय-पकुप्पित-गोली-चलेनग्ग-लग्ग-पति-बिम्बं । तससु नख-तप्पनेसु एकातस-तनु-थैलं लुई ॥ १ ॥ नच्चन्तस्स य लीला-पातुक्खेवेन कम्पिता वसुर्थी । उच्छल्लन्ति समुद्दा सइला निपतन्ति तं हलं नमथ ॥ २ ॥ नादि-युज्योरन्येषाम् ॥ ३२७ ॥ चूलिकापैशाचिकेपि अन्येषामाचार्याणां मतेन तृतीयतुर्ययोरादौ वर्तमानयोयुजिधातौ च आद्यद्वितीयौ न भवतः ॥ गतिः । गती॥ धर्मः । घम्मो ॥ जीमूतः । जीमूतो ॥ झर्झरः । झच्छरो ॥ डमरुकः । डमरुको । ढक्का । ढक्की ।। दामोदरः । दामोतेरो ।। बालकः । बालको । भगवती । भैकवती ॥ नियोजितम् । नियोजितं ॥
शेषं प्राग्वत् ॥ ३२८ ॥ चूलिकापैशाचिके तृतीयतुर्ययोरित्यादि यदुक्तं ततोन्यच्छेषं प्राक्तनपैशाचिकवद् भवति ॥ नकरं । मक्कनो । अनयो! णत्वं न भवति । णस्य च नत्वं स्यात् ॥ एवमन्यदपि ॥ .
स्वराणां स्वराः प्रायोपभ्रंशे ॥ ३२९ ॥ अपभ्रंशे स्वराणां स्थाने प्रायः स्वरा भवन्ति ॥ कञ्जु । काच । वेण । वीण ॥ बाह । बाहा । बाहु ॥ पट्टि । पिट्टि । पुट्टि ।। तणु । तिणु । तृणु । सुकिदु । सुकिओ। सुकृदु । किन्नओ। किलिन्नओ ॥ लिह । लीह । लेह ॥ गउरि । गोरि ॥ प्रायोग्रहणाद्यस्यापभ्रंशे विशेषो वैश्यते तस्यापि कचित्प्राकृतवत् शौरसेनीवञ्च कार्य भवति ॥ __ १ B°यप्पकु. २ B °नग्गपइबि. ३ P थळं. ४ B लुद्धं. ५ B °तस्य. ६ B वसुधा. ७Bउच्छलंति. ८ A°का । दामोतरो. ९Bदामोदरो. १०B भगवती. ११ A नियोचितं. १२ A °क्तनं पै?. १३ B मकरो. १४ B°त्वं च न. १५ B तु. १६ B°पि ॥ अथ. अपभ्रंशभाषा ॥ स्वरा'. १७ A वीणा. १८ A सुकिउ. १९ B वक्ष्यति.
