________________
( २२ )
ऊढायाम् ||२|४|५१
पत्युः परिणीतायां स्त्रियां ङीः स्यात् । न चान्तस्य । पत्नी, वृषलस्य पत्नी ॥ ५१ ॥
याऽग्निसाक्षिपूर्वकेण परिणीता सेह गृह्यते । नामग्रहणे तदन्तविधिश्च ना-श्रीयते अतः केवलात्पत्युः परिणीतायां स्त्रियां ङी-रित्यर्थः । पत्युर्भाया पत्नी ॥ ५१ ॥
पाणिगृहीतीति |४| २|५२ ॥
पाणिगृहीतीतिप्रकाराः शब्दा ऊढायां स्त्रियां ङयन्ता निपात्यन्ते । पाणिगृहीती । करगृहीती | ऊढायामित्येव । पाणिगृहीतान्या ॥ ५२ ॥
इति शब्दः प्रकारार्थः सदृशार्थः इति यावत् । पाणिगृहीती इति प्रकारो येषान्ते सूत्रत्वाज्जसो लोपः । पाणिगृहीती - सदृशा इत्यर्थः । यस्या यथाकथचित्पाणिः गृहीतः सा पाणिगृहीता || ५२ ||
पतिवत्न्यन्तर्वत्न्यौ भार्यागभण्योः | २|४|५३ ॥
भार्या अविधवा स्त्री । तस्यां गर्भिण्यां च यथासंख्यमेतौ निपात्येते । पतिवत्नी । अन्तर्वत्नी ॥ ५३ ॥
निपातनात् पतिमच्छब्दात् ङीरस्य पतिवत्नादेशः एवं अर्न्तवत् शब्दात् ङीरस्यातवत्नादेशश्च सिद्धः । विगतो धवो यस्याः सा विधवाः न विधवा अविधवा जीवत्पतिरित्यर्थः । गर्भः कुक्षिगतोऽस्यास्तीति गर्भिणी ॥ ५३॥
जाते रयान्त नित्यस्त्रीशूद्रात् । २।४।५४।
