________________
(१७५)
स्वरादौ स्यादौ परे वः स्यात् । दन वो । पुनवौं । वर्षाभ्वः । कारभवः । दृनादिभिरिति किम् । प्रतिभुवो ५९।
दृन्भ्वावित्यादि 'दृहु वृद्धो 'उदितः स्वरा०' ।४।४।९८॥ इति नागमे विवपि 'पदस्य' ।२।१।०९। इत्यन्तलोपे 'दृन्' इति । दृन् हिसन् भवतीति दृन्भूः, दृनम्वौ सविष: कीटविशेषः । 'धातवाऽनेकार्थाः इति न्यायादेनकार्थत्वादत्र हिंसा गम्यते । पुनवों, पुनरुढे स्त्रियौ । वर्षन्तीत्यचि वर्षाः तासु भवनीति वर्षाभ्वः । वर्षाभूः औषधिविशेषः दईरश्च । कारभ्व इति - क्रियत इति कारः राजलभ्यो भागः कारे कारेण वा भवन्तीति कारभ्वः । प्रतिभवाविति - पूर्वेण सिद्ध नियमार्थमिदम् एतरेव भुवो नान्य रिति । एतैः भुव एव नान्यस्य धातोरिति नियम: अस्वयम्भुवोव्' ।७।४७०। इति सूत्रनिदे शान्न भव'त अन्यथा अन्यधातोरेव वत्त्वप्र'तषेधात् भुवस्तु प्रतिषेधाभ वाद्वत्त्वं स्यादिति ॥१९॥
..
.
"
णषमसत्यरे स्यादिविधौ च ।२।१।६०॥ इसः सूत्रादारभ्य यत्परं कार्य विधास्यते तस्मिन् स्याधिकारविहिते व पूर्वस्मिन्नपि कर्तव्ये णत्वं षत्वं चासदसिद्ध स्यात् । एतत्सूत्रनिर्दिष्टयोश्च प्रषयोः परे षे गोऽसन् । पूष्णः । तक्ष्णः । पिपठीः । अर्वाणौ । सो पि । असत्पर इत्यधिकारो रात्स इति यावत् । स्वादिविधौ चेति तु नोयादिभ्य इति ।६०॥ .
पूर्वस्मिन्निति - परस्थ स्यादिविधेरभावात्सम्भवे वा परग्रहणेनैव सिद्धत्वादाह - पूर्वास्मिन्निति-णत्त्वं षत्वं चेति । णो विधेयत्वेन एष्वस्तीति 'अभ्रादिभ्यः' ।७।२।४६। इत्यप्रत्यये णशब्देन णत्व वधायक-सूत्राण्युच्यन्ते एवं षशब्देनापि षत्त्वविधायकसूत्राणि णषशब्देन णविधायक शास्त्रयोरभिधानेपिशास्त्रस्य कार्यसम्पादनाय प्रवृत्तत्वात् कार्यस्यैव प्राधान्यं दर्शयति । असद्विधौ पक्षद्वयम् कार्यासिद्धत्वपक्षः शास्त्रासिध्दत्वपक्षश्च तत्र शास्त्रस्यैवा'सद्धत्व युक्त कार्यासिद्धत्वाश्रयणे हि यथा देवदत्तस्य हन्तरि हते न देवदत्तस्य पुन: प्रादु.