________________
(९)
।६।४।१३०। इति कः, नाम्नो नोऽनह नः ।२।१।९१। वृजीक वर्जने वृज्यते पृथविक्रयते विजातीयेभ्य इति वर्गः, घञ्, 'क्तेऽनिटश्च जोःकगौ घिति ।४।१।१११॥ ईति गः ॥ १२ ॥
आद्य-द्वितीय शषसा अघोषाः । १।१।१३। बर्गाणाम् आद्यद्वितीया वर्णाः शषसाश्च अघोषाः स्युः। क ख, च छ,टठ, तथ, पफ, श ष स ॥१३॥
आदो भव: आरः दिगादिदेहांशाधः ।३।३।१२४। इति यः, 'अव: णवर्णस्य' ७४।६८। इलोपः । द्वयोः पुरण: द्वितीय: 'द्विस्तीयः' ।७।१।१६५। अविद्यमानो घोषो येषां यथा अनुदरा कन्येति बहुव्रीहिणा गतत्वान्म मतुः । ननु ‘मात्रालाघवमप्यूत्सवाय मन्यन्ते वैयाकरणाः' तथापि अहवचनं कथमिति चेत्सत्यम् अर्थगौरवाय बहुवचननिर्देशः । बहुवचनं सर्ववर्गाणामाचद्वितीयपरिग्रहार्थम अन्यथा श-ष-स साहचर्यात् कखयोः केवलयोरेध ग्रहः स्यात् । अव्यभिचारिणा व्यभिचारी यत्र नियम्यते तत् साहचर्यम् ।।१३।।
अन्यो घोषवान् ।।१।१४। अघोषभ्योऽन्यः कादिवर्णो घोषवान् स्यात् । ग घ ङ, ज झ ञ, 3 ढण, द ध न, ब भ म य र ल वह॥१४॥
घोषो ध्वनिविद्यते यस्य स अघोषापेक्षया येषामतिशायो घोषस्ते • घोषवन्तः तदम्यास्त्य० ।७।२।१॥ इति मतुप्रत्ययः, 'मावर्णान्तःपा० ।।१३९४१
इति मस्य वः सिः, ऋदुदित: ।१।४।७०। इति न 'अम्वादेर० ।१।४।९०। इति दीर्घ: 'दीर्घङ याब०।१।४।४५। इति सिलुक 'पदस्य।२।११८९॥इति लोपः । अनिति जीवति परार्थोऽनेनेति अन्यः स्थाछामासासुमन्यः' ।३५७ इत्युगादिसूत्रण यः ।।१४।।
यरलवा अन्तस्थाः ।१।१।१५।