________________
(१४१)
___अतिजरसाविति - 'सकंदेशविकृतमनन्यवत्' इति न्यायेन अतिजरसावित्यादी जरशब्दस्यापि जरसादेशः । अतिजरसमित्यादी 'अतः स्वमोम्' ।१।४।५७। इत्यम्भाव:, 'जरसो वा' ।१।४।६०। इति विकल्पवचनान्द 'अतिजरसम्' इत्यत्र विभक्त लुब्नाभवत् । शौ तु 'स्पर्द्ध७।४।११९। इति परत्वाज्जरसादेशः, पश्च नागमः । ननु पूर्व नागमेपि सनागमस्यादेशे 'घुटां प्राक्' ।१।४।६६। इति पुनर्नागमे अति जरांसि, अति जराणि इति रूपद्धयसिद्धौ कि परत्वचिन्तयेति चेन्मैव पूर्वं नागमे 'स्वाङ्गमव्यवधायि' इति न्यायेन प्रकृते. रेवाव्यवधायको नागमः । अवयवस्य तु जरशब्दस्य व्यवधायकत्वादादेशो न स्याप् । स्त्रियां तु 'गोश्चान्ते हस्वो०' ।२।४१९६। इति इस्वत्वे 'आप' १२।४।१८। इत्यापि आरा व्यवधानाज्जरसादेशाभारे 'अतिजरया' इत्याद्य व भवति ॥३॥
अपोछे ।२।१॥४॥ भादौ स्यादौ परे अपो अद् स्यात् । अद्भिः । स्वद्भ याम् । भ इति किम् । अप्सु ।।। . . भ इत्यत्राकार उच्चारणार्थः । अपशब्दस्य केवलस्य बह वर्थविषयत्वाबहुवचनेनोदाहृतम् अभिरिति । स्वयामिति - बहुव्रीहिसमासे तु एकत्वद्वित्वबहुत्वसम्भवे द्विवचनमुदाहृतम् । 'पूजास्वते: प्राक् टात् १७।३७२। इति कनिषेध: निर्दिश्यमान-स्यैवादेशा भवन्ति' इति न्यायादप एवादेशः ॥४॥
आ रायो व्यजने ।२।१५। व्यञ्जना स्यादौ परे रशब्दस्य आः स्यात् । राः। रासु । अतिराभ्याम् कुलाभ्याम् । व्यञ्जन इति किम् । रायः ५। ...... ::
- 'स्भि' इत्येव सिद्ध व्यञ्जन ग्रहणमुत्तरार्थम् ननु तमु सन्देहार्थमुतरसूत्र एव क्रियतामिति चेत्सत्यं केचित् रायमतिकान्तानि यानि तेषां