________________
स्वोपज्ञलघुवृत्तिः [१९१] दाता । देङ्, प्रणिदयते । डुदांग्, प्रणिददाति । दो प्रणिद्यति । धे, प्रणिधयति । डुधांग् प्रणिदधाति । अवाविति किम् ? दांव, दातं बर्हिः । देव , अवदातं मुखम् ॥५॥
वर्तमाना 'ति-तम-अन्ति, सिव्-थर-थ, मित्वस्-मस् । ते-आते-अन्ते, से-आथेवे, ए-वहे महे
. ।३ । ३ । ६। इमानि वचनानि वर्तमाना स्युः ॥ ६ ॥
*सप्तमी-यात्-याताम्-युस्, यास्-यातम्-यात, याम-याव-याम । इत-इयाताम्-इरन् , इथास-ईयाथाम्
ईध्वम्, ईय-ईवहि-ईमहि। ३।३।७। इमानि वचनानि सप्तमी स्युः ॥ ७॥ 'पञ्चमी-तु-ताम्-अन्तु, हि-तम्-त, आनिव-आवद्आमव् । ताम-आताम्-अन्ताम्, स्व-आथाम्-ध्वम् ,
ऐव-आवहैव्-आमहैन् । ३ । ३ । ८ । - इमानि वचनानि पञ्चमी स्युः ॥ ८॥
१ तिवादिषु वित्करणं शि दवित् " (है० ४-३-२० ) इत्यत्र विशेषणार्थम् । "स्मे घ वर्तमाना" (५-२-१६) इत्येवमादीनि वर्तमानास्थानानि स्युः।
... २ तिवादिप्रत्ययानां वर्तमाना इति सज्ञाऽत्र क्रियते, एवं यादादीनां सप्तमी, इत्येवमन्यत्राऽपि । पाणिनीयसिद्धान्तचन्द्रिकासारस्वतसिद्धान्तरनिकादिव्याकरणेषु तु वर्तमानाया लट, सप्तम्या लिङ्, पञ्चम्या लोट, ह्यस्तन्यो लङ्, अद्यतन्या लुङ्, परोक्षाया लिट्, जाशिषो लिङ्, श्वस्तन्या लुट् , भविष्यन्त्या लूट, क्रियातिपत्तेर्लुङ् इति सञ्ज्ञा वर्तन्ते ।
३ "इच्छाथै कर्मणः सप्तमी" इति सप्तमीप्रदेशाः । विधिसंभावनयोः। ४ "स्मे पञ्चमी" (५-४-३१) इत्यादयोऽस्याः प्रदेशाः सन्ति ।
