________________
૧૩ અલંકારથી વહન કરે છે. દ્રષ્ટિવિષ જાતના સપ કે જેઓની ફષ્ટિમાં વિશ્વ રહેલું છે, જેની ઉપર તેઓ કાંણે નાખે, તે પુરૂષ તેના વિષમ દગ્ધ થઇ જાય છે, તેવા દ્રષ્ટિવિષ સર્ષથી પણ વિષયે વધારે નારા છે. દ્રષ્ટિવિષ સર્પ દ્રષ્ટિથી પ્રાણુને બાળે છે; ત્યારે આ વિષયે માત્ર તેમનું સ્મરણ કર્યું હોય, તે પણ તેઓ પ્રાણીઓને અતીશે બાળે છે; તેથી તે વિષયે ખરેખર પાપી છે. કહેવાને આશય એ છે કે, ભવ્ય મનુષ્ય તેવા પાપી વિષયનું સ્મરણ ન કરવું જોઇએ. જે વિષયના સ્મરણથી પ્રાણીને મહા પીડાનો અનુભવ લેવો પડે છે એ વિષયના પ્રભાવે ભ્રમર, પતંગ, મીન, મૃગ અને હાથી પિતાનાં પ્રાણ ખુએ છે; જે દ્રષ્ટાંત વિશ્વમાં વિખ્યાત છે, માટે એવા વિષયને સર્વ ત્યાગ કરવો, એ ઉપદેશ છે.. પ૬ . વિષયેની અંદર ચેષ્ટા કરતી ઇન્દ્રિયોને સામ્ય
* ગુણથી વશ કરવી જોઈએ. विषयेष्विद्रियग्रामचेष्टमानोऽसमंजसम् । नेतव्यो वश्यतां प्राप्य साम्यमुद्रां महीयसीम् ॥५॥
અક્ષરાર્થ-વિષયેની અંદર અગ્ય ચેષ્ટકરનાર ઇંદ્રિયોના સમુહને સમતાની મોટી મુદ્રા પ્રાપ્ત કરી વશ કરવા જોઇએ. પ૭ :--
વિવેચન-ઈતિને સમુહ વિષયની અંદર અગ્ય ચેછાએ કર્યા કરે છે, જે ચેષ્ટાઓ મનુષ્યને વિષય તરફ ખેંચી
