________________
૪૧
દેશ લેવાના છે કે, આ સસારમાં સર્વ સ્થળે છવાઇ રહેલી માયા પુરૂષને સંતાપ આપે છે, માટે તેને સર્વથા ત્યાગ કરવા જોઇએ. ૪૪
માયારૂપી સર્પિણી આ જગતને ડગ્યા કરે છે. सूत्रयंती गतिं जिह्मां मार्दवं बिभ्रती बहिः । अजस्रं सर्पिणीवेयं माया दं दृश्यते जगत् ॥ ४५ ॥
અક્ષરાર્થ— વક્રગતિને ધારણ કરતી, અને બહારથી કામળતાને દેખાડતી, આ માયા સર્પિણીની જેમ નિર`તર જયંતને અતિશે શ્યા કરે છે. ૪૫
h
ગ્રંથકાર માયાને સર્પિણીની સાથે સરખાવે છે, જેમ સાપણી વાંકી ચાલે છે, તેમ માયા પણ વાંકી ચાલે છે. એટલે માયાની ગતિ વાંકી છે, કે જેથી માયાવી પુરૂષ વિપરીતપણે વર્તે છે. સાર્પણી જેમ ઉપરથી કામળ ઢંખાય છે, તેમ આયા ઉપરથી સારી લાગે છે, પણ અંદરખાતે વિપરીત છે. સર્પ છીના ડંખથી માણસની જેવી સ્થિતિ થાય, તેવી સ્થિતિ માયાથી પણ થાય છે. સર્પિણીતુ વિષ જેમ માણસને મુતિ કરી, મૃત્યુ પમાડે છે, તેમ માણસ માયાને લઈ માહુ પામી, આખરે મરણાવસ્થા પણ અનુભવે છે. આ બધું. જગત એ આયારૂપ સર્પિણીના ભેાગ થઈ પડે છે. આપણે પ્રત્યક્ષપણે પણ જોઇએ છીએ કે અનેક પુરૂષ માયામાં તીન થઈ, મૃત્યુને શરણ થએલા છે, અને થાય છે, તેથી ભવ્ય પ્રાણીએ એ માયાથી સર્વદા દુર રહેવું સામ્ય છે. ૪૫