Page Text
________________
(દ)
| છીનવારવારિાષ્ટ. નં. ૪ (શ્ય) II
क्षीणमोहं प्रचक्षते ॥३९॥ सयोगिकेवली घाति-क्षयादुत्पन्नकेवलः। योगानां च क्षये जाते, स एवायोगिकेवली ॥ ४० ॥ (તિ વત ?)
• ___ अजीवाः स्युर्धर्माधर्म-विहायःकालपुद्गलाः। जीवेन सह पश्चापि, द्रव्याण्येते निवेदिताः॥४१॥ तत्र कालं विना सर्वे, प्रदेशप्रचयात्मकाः । विना जीवमचिद्रूपा, अकर्तारश्च ते मताः॥ ४२ ॥ कालं विनास्तिकायाः स्यु-रमूर्ताः पुद्गलं विना । उत्पादविगमधौव्या-त्मानः सर्वेऽपि ते पुनः ॥४३॥ पुद्गलाः स्युः स्पर्शरस-गन्धवर्णस्वरूपिणः । तेऽणुस्कन्धतया देवा, तत्राबद्धाः किलाणवः ॥४४॥ बद्धाः स्कन्धा गन्धशब्द-सौम्यरथौल्याकृतिरपृशः। अन्धकारातपोद्योत-भेदच्छायात्मका अपि ॥४५॥ कर्मकायमनोभाषा-चेष्टितोच्छ्वासदायिनः। मुखदुःखजीवितव्य-मृत्यूपग्रहकारिणः।।४६॥ प्रत्येकमेकद्रव्याणि, धવાળો (આત્મા) સગી કેવળી, અને યોગને ક્ષય થયે તેજ જીવ અગી કેવળી હોય છે (૪૦) (ઇતિ જીવતત્વમ ૧ II )
ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાય, કાળ, અને પુદ્ગલાસિતકાય (એ પાંચ) અજીવ છે, અને આ પાંચે પણ જીવ સહિત દ્રવ્ય (ષદ્રવ્ય) કહેલાં છે. (૪૧) તેમાં કાળ વિના સર્વે (પાંચે દ્રવ્ય) પ્રદેશ સમુદાય રૂપ છે, અને જીવ વિના એ (પાંચે) દ્રવ્યો અજીવ અને અકર્તા માનેલાં છે. (૪૨) કાળ વિના (પાંચ) અસ્તિકાય છે, પુદ્દગલ વિના (પાંચે) અરૂપી છે, અને એ સર્વે (એ) દ્રવ્યો ઉત્પત્તિ વિનાશ અને ધ્રુવતા સ્વરૂપ વાળાં છે. (૪૩) પુદ્ગલે સ્પર્શ રસ ગંધ અને વર્ણ સ્વરૂપ છે, વળી એ પુદ્ગલો પરમાણું અને સ્કંધપણે બે પ્રકારના છે, ત્યાં અબદ્ધ (સ્કંધરૂપે સમુદિત નહિ થયેલા) તે નિશ્ચયે પરમાણુઓ છે. (૪૪) અને (પરસ્પર) બદ્ધ થયેલા તે છે, તે ગંધ, શબ્દ, સૂક્ષ્મતા, સ્થૂલતા, અને આકારવાળા તથા અંધકાર, આતપ, ઉદ્યોત, ભેદ, અને છાયાવાળા પણ હોય છે. (૪૫) વળી તે કર્મ કાયા મન અને ભાષાની ચેષ્ટા તથા ઉચ્છવાસ આપનાર, તેમજ સુખ દુઃખ જીવિત મરણમાં ટેકે (સહાય) આપનાર (પુદ્ગલ) છે. (૪૬) ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, અને આકાશ એ પ્રત્યેક એકેક દ્રવ્ય
| SR No. | 002216 |
| Book Title | Navtattva Sahitya Sangraha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Udayvijay |
| Publisher | Mansukhbhai Manekbhai |
| Publication Year | 1922 |
| Total Pages | 250 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 18 MB |