________________
२५१
तृतीय अध्ययन, उद्देशक २ पाउणिज्जा, खिप्यामेव उवहिं विगिंचिज वा विसोहिज वा, नो चेव णं साइज्जिज्जा, अह पुः पारए सिया उदगाओ तीरं पाउणित्तए, तओ संजयामेव उदउल्लेण वा ससिणिद्वेण वा काएण उदगतीरे चिट्ठिज्जा ॥ से भिक्खू वा. उदउल्लं वा २ कायं नो आमजिज्जा वा णो पमज्जिज्जा वा संलिहिज्जा वा निल्लिहिज्जा वा उव्वलिज्जा वा उव्वट्टिज्जा वा आयाविज्ज वा पया०, अह पु० विगओदओ मे काए छिन्नसिणेहे काए तहप्पगारं कायं आमजिज वा पयाविज्ज वा तओ सं० गामा० दूइज्जिज्जा ॥१२२॥
छाया- स भिक्षुर्वा० उदके प्लवमानः नो हस्तेन हस्तं पादेन पादं कायेन कायं आसादयेत्, स अनासादनया अनासादमानः ततः संयतमेव उदके प्लवेत। स भिक्षुर्वा० उदके प्लवमानः नो उन्मज्जननिमज्जने कुर्यात् मा मे एतद् उदकं कर्णयोः वा अक्ष्णोः वा नासिकयोः वा मुखे वा पर्यापद्येत, ततः संयतमेव उदके प्लवेत। स भिक्षुर्वा उदके प्लवमानः दौर्बल्यं प्राप्नुयात्। क्षिप्रमेव उपधिं विगिंचेत्-त्यजेत् वा विशोधयेत् वा नो चैवंसादयेत्। अथ पुनरेवं जानीयात् पारगः स्याद् उदकात् तीरं प्राप्तुं ततः संयंतमेव उदकाइँण सस्निग्धेन वा कायेन उदकतीरे तिष्ठेत्। स भिक्षुर्वा उदकार्द्र वा २ कायं नो आमार्जयेद् वा प्रमार्जयेद् वा संलिखेद् वा निलिखेवा उद्वलेद्वा उद्वेष्टयेद्वा आतापयेवा प्रतापयेद्वा, अथ पुनरेवं जानीयात् विगतोदको मे कायः छिन्नस्नेहः कायः तथाप्रकारं कायं आमर्जयेद् वा प्रतापयेद् वा ततः संयतमेव ग्रामानुग्रामं गच्छेत्।
पदार्थ- से-वह। भिक्खू वा-साधु अथवा साध्वी। उदगंसि-जल में। पवमाणे-बहता हुआ। हत्थेण हत्थं-हाथ से हाथ को। पाएण पायं-पैर से पैर को।काएण कायं-शरीर से शरीर को।नो आसाइजास्पर्श न करे।से-वह भिक्षु।अणासायणाए-हस्तादि का परस्पर स्पर्श न करने से फिर।अणासायमाणे-स्पर्श न करता हुआ। तओ-तदनन्तर। सं०-साधु। उदगंसि-जल में। पविजा-बहे या तरे किन्तु अप्कायिक जीवों की रक्षा के लिए काया के द्वारा किंचिन्मात्र भी पुरुषार्थ न करे। से भिक्खू वा-वह साधु या साध्वी। उदगंसि-जल में। पवमाणे-बहता हुआ। उम्मुग्गनिमुग्गियं-नीचे से ऊपर आने-जाने अर्थात् डुबकिएं लगाने का यत्न।नो करिजान करे। मे-मेरे। एयं-यह। उदगं-जल।कन्नेसु वा-कानों में।अच्छीसुवा-आंखों में। नक्कंसि वा-नासिका में। मुहंसि वा-अथवा मुख में। मा परियावजिजा-मत प्रवेश करे; इस प्रकार की भावना भी न करे। तओतदनन्तर। संजयामेव-साधु। उदगंसि-जल में। पविजा-बहता जाए। से भिक्खू वा-वह साधु या साध्वी। उदगंसि-जल में। पवमाणे-बहता हुआ। दुब्बलियं-दुर्बलता अर्थात् कष्ट को। पाउणिजा-प्राप्त करे तो। खिप्पामेव-शीघ्र ही। उवहि-उपधि वस्त्रादि का। विगिंचिज वा-त्याग कर दे या। विसोहिज वा-थोड़े से उपकरणों का त्याग कर दे। च-पुनः। एव-निश्चय।णं-वाक्यालंकार में है। नो साइजा-उपधि पर ममत्व न करे।