________________
कर्मविपाकनामा कर्मग्रंथ. १
३७३
हारादिकने स्थानातरें जाय ते त्रस जे कर्मने उदयें जीव स्थावरपणुं बांकी बे इंद्रियादिकत्रपणुं पामे, त्रस नाम धरावे जे कर्मना उदयथी ते त्रसनामकर्म. तथा जे कर्मश्री जीव, त्रसपणुं मूकी थावरपणुं पामे ते स्थावरनामकर्म. बीजो बादर एटले इंद्रियें ग्रहवा योग्य, जो पण एकेंद्रिय पृथिव्यादिक चारनां शरीर, एक, बे तथा संख्यातां मयां थकां पण इंद्रियें ग्रहवाय नहीं, केवल असंख्याता शरीरनो पिंक ईजियें ग्रहवाय, ते पण बादर कदेवाय श्रने जो असंख्याता असंख्याता नेदें मले, तो पण जे इंद्रियें न ग्रहवाय, ते सूक्ष्मशरीर कहीयें. ए बे प्रकृति पण पुल विपाकीनी a. तेथी आपणुं विपाकशरीर, पुल देखावे, ते जणी बादरपर्यायनुं निमित्त, ते बा - दरनामकर्म थने जे सूकापर्यायनुं निमित्त, ते सूक्ष्मनामकर्म. एम वादरनाकर्म ने सू
नामकर्म बे सायें कह्यां.
३ हवे त्रीजुं पर्याप्तिनामकर्म कहे बे. जे कर्मना उदथी जीव, आरंजेली पर्याप्त पूर्ण करया विना मरे नहीं, ते पर्यासिनामकर्म जाणवुं. त्यां एकेंद्रियने घूरनी चार पर्याति तथा विकलेंद्रियने अने सन्निया पंचेंद्रियने जाषा होय, ते जणी पांच पर्या ति होय, तथा सन्निया पंचेंद्रियने मन होय, ते जणी व पर्याप्ति उत्पत्तिना प्रथम समयी रंने. ते याप थापणी आरंभेली पर्याप्ति पूर्ण करया पढी मरे, पण अधुरियें न मरे, ते लब्धिपर्याप्तो तथा करण एटले आहार, शरीर ने इंद्रिय पर्याप्त पूर्ण नथी थ, त्यां सुधी तेने करण पर्याप्तो कहीयें. अने पूर्ण थाय पढी करणार्याप्तो कहीयें. अथवा जे जे पर्याप्ति पूरी करी नथी ते तेनी अपेक्षायें करण पर्यातो ने पूरी करी तेनी अपेक्षायें करणपर्याप्तो अने जे कर्मना उदयथी खरंनेली पर्याप्ति, पूर्ण करया विना मरे, ते लब्धिपर्याप्तो होय. ते पर्याप्तनाम कर्म. त्यां पर्याप्तिकहेतां पुजलना उपचयथी थयुं जे पुलपरिणमनहेतुशक्ति विशेष, ते विषय नेदें व प्रकारे बे. १ आहार, २ शरीर, ३ इंद्रिय, ४ स्वासोश्वास, ५ जाषा, ६ मन. ए व पर्याप्ति बे. ते मध्ये १ जे शक्तिविशेषें जीव, पुजल यही खल रस जूदा करे, ते श्राहारपर्याप्ति. २ जे शक्तिविशेषें रस थयो तेने सात धातुपणे परिमावे, ते बीजी शरीरपर्याप्ति. ते धातुने द्रव्येंद्रियपणे परिणमाववानी शक्ति, ते श्रीजी इंद्रियपर्याप्ति. ४ श्वासोश्वास वर्गणादल लइ श्वासपणे परिणमावी अवलंबी मूकवानी, ते चोथी श्वासोश्वासपर्याप्ति ५ जाषाद्रव्य लइ जाषपणे परिणमावी - वलंबी मूकवानी शक्ति, ते पांचमी जाषापर्याप्ति. ६ मनोद्रव्य लेइ मनपणे परिणमावी
वलंबी मूकवानी शक्ति, ते बही मनःपर्याप्ति. ए बए पर्याप्तिनो आरंभ समकालें होय, ते पछी एक समयें श्राहार पर्याप्ति पूर्ण करे, ते पछी अंतरमुहर्त्ते शरीरपर्या सि
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org